فراز بیست و چهارم: نگاه عاقلان به دنیا و آخرت
امام کاظم (علیه السلام) در بخش بیست و چهارم حدیث مى فرماید:
«یَا هِشَامُ! إِنَّ الْعَاقِلَ نَظَرَ إِلَى الدُّنْیَا وَإِلَى أَهْلِهَا فَعَلِمَ أَنَّهَا لاَ تُنَالُ إِلاَّ بِالْمَشَقَّةِ، وَنَظَرَ إِلَى الاْخِرَةِ فَعَلِمَ أَنَّهَا لاَ تُنَالُ إِلاَّ بِالْمَشَقَّةِ، فَطَلَبَ بِالْمَشَقَّةِ أَبْقَاهُمَا؛ اى هشام! انسان عاقل به دنیا و اهل آن نگاه کرده (و درباره آن ها اندیشیده) و ملاحظه کرده که جز با زحمت و مشقّت به آن نمى رسد، و به آخرت (نیز) نگاه کرده و دیده که آن هم جز با زحمت و مشقّت، دست یافتنى نیست. (او) با تحمّل این زحمت و مشقّت به دنبال آنچه پایدار است (آخرت)، مى رود».
مشکلات دنیا
حقیقتاً رسیدن به نعمت هاى دنیا با مشکلات متعدّد و زحمات فراوان همراه است. به چند مثال در این زمینه توجّه فرمایید:
1. در کشاورزى: آماده کردن زمین، آبیارى، به ویژه در گرماى تابستان و زیر نور آفتاب یا در دل شب هاى زمستانى، آفت زدایى، مراقبت و محافظت از محصول، جمع آورى محصول و حمل و نقل آن به بازار براى فروش، ازجمله مشکلات است.
2. درباره کارگران معدن: گاه در روزنامه ها مى خوانیم که معدنچیان فلان