صفحه ٩٣

کسانى که مى دانند با کسانى که نمى دانند یکسانند؟! تنها خردمندان متذکّر مى شوند».
در حدیثى، که در تفسیر این آیه وارد شده، امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
«منظور از (الَّذِینَ یَعْلَمُونَ) ما اهل بیت هستیم، و مقصود از (الَّذِینَ لاَ یَعْلَمُونَ) دشمنان ما، و منظور از (أُوْلُوا الاْلْبَابِ) شیعیان ما هستند که فرق میان ما و دشمنان ما را مى دانند و راه ما را برگزیده اند».(1)
البتّه همان گونه که بارها گفته ایم، این گونه تفاسیر، بیان مصداق روشن و کامل آیه است، نه مصداق منحصر آن. بنابراین، مفهوم آیه به آنچه در روایت آمده منحصر نیست.
در ضمن این آیه شریفه را مى توان از معجزات قرآن مجید به حساب آورد؛ زیرا این آیات زمانى نازل شد که جهل و نادانى در جزیرة العرب موج مى زد، تا آن جا که آن عصر را عصر جاهلیّت عرب نامیدند و افراد قادر بر خواندن ونوشتن، بسیار محدود وانگشت شمار بودند(2)؛ به گونه اى که اگر کسى قصد داشت وصیّت نامه اى بنویسد براى یافتن نویسنده وصیّت نامه به زحمت مى افتاد. و لذا در آیه کتابت دِین مى فرماید: «اگر نویسنده اى نیافتید دو شاهد بگیرید» (وَاسْتَشْهِدُوا شَهِیدَیْنِ مِنْ رِّجَالِکُمْ)(3). در چنان محیطى، سخن گفتن از علم و دانش
وعالمان و دانشمندان و تعظیم و تکریم آگاهان و صاحبان عقل و اندیشه واهمیّت دادن به اولواالالباب، یک معجزه است و نباید به سادگى از کنار آن گذشت.

آیه ششم: تدبّر در آیات قرآن
آیه بیست و نهم سوره ص، ششمین آیه اى است که در این بخش، امام