صفحه ١٣٥

فراز هجدهم: آفات رشد اعمال

امام کاظم (علیه السلام) در فراز هجدهم روایت هشام فرمود:
«یَا هِشَامُ! کَیْفَ یَزْکُو عِنْدَ اللَّهِ عَمَلُکَ وَأَنْتَ قَدْ شَغَلْتَ قَلْبَکَ عَنْ أَمْرِ رَبِّکَ وَأَطَعْتَ هَوَاکَ عَلَى غَلَبَةِ عَقْلِکَ؛ اى هشام! چگونه اعمال تو در نزد خداوند پاکیزه باشد ورشد کند، در حالى که قلبت را از اوامر الهى روى گردان نموده و هواى نفست را بر عقلت غالب کرده اى و به اطاعت هواى نفس پرداخته اى؟».
امام هفتم (علیه السلام) در این قسمت از روایت به دو آفت از آفاتى که مانع رشد اعمال و پاکیزگى آن مى شود اشاره کرده است. یعنى تا زمانى که این دو آفت یا یکى از آن ها بر اعمال انسان حاکم باشد، اعمال وى رشد و نموّى نخواهد داشت.

معناى زکات
واژه «یزکو» از ماده «زکات» است و معناى اوّلیه زکات، رشد و نموّ است. آیه شریفه (یُعَلِّمُهُمْ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَةَ وَیُزَکِّیهِمْ)(1) به همین معناست. پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) مأموریّت داشت قرآن و حکمت به مردم تعلیم دهد و روح و روان و اعمال آن ها را تزکیه کند و رشد دهد. ولى زکات، معناى دیگرى هم دارد و آن، پاکیزگى وپاک سازى است. برخى معتقدند که هر دو به یک ریشه بازمى گردد؛ چون تا