صفحه ١١١

اين آيات نيز گوياى اين حقيقت اند كه براى كسانى كه جوياى يقين باشند راه باز و زمينه خداشناسى فراهم است. پس هر كس به حقيقت نرسيد كوتاهى از خود او خواهد بود و آنچنان كه بزرگان ادب گفته اند:

برگ درختان سبز در نظر هوشيار         هر ورقش دفترى است معرفت كردگار

آرى راههاى خداشناسى و آيات الهى چه در برون و چه در درون نفس، فراوان و بى حدّ و حصر است.
در آيه ديگرى آمده است كه:
«يُدَبِّرُ الاَْمْرَ يُفَصِّلُ الاْياتِ لَعَلَّكُمْ بِلِقاءِ رَبِّكُمْ تُوقِنُونَ.»(1)
[(خداوند) نظام جهان را تدبير و آيات و نشانه ها(ى علم و حكمت و قدرت خويش) را توسعه و تفصيل مى دهد، باشد كه شما به ملاقات پروردگار خود يقين آوريد].
آرى جستجوى يقين را هدف بالاى تدبير نظام جهان و توسعه آيات الهى به شمار آورده و به عنوان يك خواسته و مطلوب، در چارچوب اين نظام، رجا و اميد تحقّق آن را ابراز مى دارد.
همچنين در آيات مختلف با تعابير گوناگون مثل «قَدْ بَيَّنَا الاْياتِ لِقَوْم يُوقِنُونَ.»(2) و تعابير ديگر از اهل يقين ياد كرده بدين وسيله ارزش والا و ارج و قرب آنها را گوشزد مى كند.
آيات فراوان ديگرى با تعابير مختلف تعقّل، تدبّر و تفكّر، انسان را نسبت به كشف حقيقت و درك واقعى موجودات ترغيب مى كنند كه در گذشته به مناسبتهايى از آنها ياد كرده ايم و در اينجا ديگر آنها را تكرار نمى كنيم.
در بعضى از آيات خداوند به مذمّت كسانى پرداخته كه نيروهاى ادراكى خدادادى خود را به درستى به كار نمى اندازند تا واقعيّتها را آنچنان كه هستند كشف