صفحه ٢٤٥

آميز نيست كه بتوان به آن باليد، بلكه، يك آزادى حيوانى شرم آور است كه مردان و زنان سليم الفطرة حتى از شنيدن آن شرمگين مى شوند.
آيه 55 سوره نمل(1) هم مورد سوّمى است كه قرآن به زشتى از عمل قوم لوط ياد كرده و چيزى بيش از آنچه گفتيم ندارد. بنابراين، اوّلين چيزى كه در مقام ارضاى اين غريزه بايد مراعات شود همان توجّه به مقتضاى فطرت و خلقت الهى و عمل بر وفق آن خواهد بود؛ ولى، مطلب به اينجا ختم نمى شود؛ بلكه، از اينجا انحراف از خلقت و گرايش فطرى، يعنى، همجنس گرايى به عنوان يك ارزش منفى قطعى، و يك عمل انحرافى بسيار زشت شناخته مى شود.

محدوديّتهاى اجتماعى غريزه جنسى
محدوده ديگرى نيز، علاوه بر محدوديّت فطرى كه در بالا گفتيم، براى غريزه جنسى وجود دارد كه اگر رعايت نشود آن هم ارزش منفى ايجاد خواهد كرد. و عبارت است از اين كه عمل ارضاء جنسى به گونه اى انجام نگيرد كه انسان را از دستيابى به مصالح مهمتر و كمالات بالاتر باز دارد اين محدوديّت از تزاحم مصالح انسان به وجود مى آيد.
ما قبلا هم اشاره كرده ايم كه آنچه در ارضاى خواسته ها و تمايلات، منشأ ارزش منفى مى شود، تزاحمى است كه با بعضى از خواسته هاى ديگر پيدا مى كند و با برّرسى، ارزيابى و كسر و انكسار اين خواسته ها است كه حدّ و مرز هر يك از خواسته ها و تمايلات، آشكار و روشن خواهد شد.
در بعضى موارد خود ما هم از طريق ادراكات عادى و عقلايى خود مى توانيم آن فرمول را كشف كنيم و مرز دقيق هر يك از آنها را بشناسيم؛ ولى، در اكثر موارد به لحاظ آن كه احاطه اى بر موارد تزاحم و تأثيرات سوء يا نامطلوبى كه مى تواند داشته