صفحه ٢٩١

در آيه ديگرى در اين زمينه مى گويد:
«وَلَقَدْ جَعَلْنا فِى السَّماءِ بُرُوجاً وَزَيَّنّاها لِلنّاظِرينَ.»(1)
[در آسمان كاخهايى بلند برافراشتيم و آنها را براى ببنندگان بياراستيم].
در بعضى از آيات زينتهاى آسمانى و زمينى را يك جا جمع كرده مورد توجه قرار مى دهد و مى فرمايد:
«اَفَلَمْ يَنْظُرُوا اِلَى السَّماءِ فَوْقَهُمْ كَيْفَ بَنَيْناها وَزَيَّنّاها وَمالَها مِنْ فُرُوج وَالأَرْضَ مَدَدْناها وَاَلْقَيْنا فيها رَواسِىَ وَاَنْبَتْنا فيها مِنْ كُلِّ زَوْج بَهيج.»(2)
[آيا آسمان را بالاى سرشان نديده اند (و درباره آن نينديشيده اند)؟ كه چگونه بنايش كرده ايم و زينتش بخشيده ايم و هيچ خللى در آن نيست و زمين را (نديده اند) كه چگونه بگسترانيديمش و در آن كوهها استوار ساخته و از هر نوع گياهان بهجت زا و شادى آفرين در آن برويانيديم].
كه در آيه ديگرى جمله آخر اين آيه به اين صورت آمده كه «فَاَنْبَتْنا فيها مِنْ كُلِّ زَوْج كَريم.»(3) و منظور از «كريم» در اين آيه «زيبا» است و در آيه سوّمى «وَاَنْبَتْنا فيها مِنْ كُلِّ شَىْء مَوْزُون.» آمده كه «موزون» در اين آيه به معنى چيزى است كه سنجيده و حساب شده باشد. كسانى كه در «فلسفه جمال» حقيقت و چيستى جمال را مورد بحث و بررسى قرار مى دهند، شايد از اين آيه بتوانند شاهدى براى اين نظريه پيدا كنند كه ملاك جمال يا يكى از ملاكهاى آن، موزون بودن و تناسب اجزاى شىء جميل، با يكديگر است.

ب) زينتها در جهان ديگر
مؤمنين در بهشت از زينتهاى خاصّى استفاده مى كنند و در كنار لذّتى كه از