صفحه ٢٨١

در مورد ديگرى در قرآن آمده است كه:
«وَتَحْمِلُ اَثْقالَكُمْ اِلى بَلَد لَمْ تَكُونُوا بالغيهِ اِلاّ بِشِقِّ الاَْنْفُسِ اِنَّ رَبَّكُمْ لَرَؤُفٌ رَحيمٌ وَالْخَيْلَ وَالْبِغالَ وَالْحَميرَ لِتَرْكَبُوها.»(1)
[و (چارپايان) بارهاى سنگين شما را (بر پشت خود) حمل مى كنند به شهرى كه جز با مشقّت و سختى نمى توانستيد به آنجا برسيد كه پروردگار شما رؤوف و مهربان است و اسب و قاطر و الاغ را قرار داد تا بر آنها سوار شويد].
در آيه ديگرى مى فرمايد:
«وَآيَةٌ لَهُمْ اَنّا حَمَلْنا ذُرِّيَّتَهُمْ فى الْفُلْكِ المَشْحوُنِ وَخَلَقْنا لَهُمْ مِنْ مِثْلِه ما يَرْكَبُونَ.»(2)
[و اين آيت و نشانه اى است برايشان كه ما فرزندانشان را در كشتى پر از بار سوار كرديم و نظير آن چيزهاى ديگرى كه سوار شوند برايشان آفريديم].
سرانجام در آيه ديگرى نيز آمده است كه:
«اَوَلَمْ يَرَوْا اَنّا خَلَقْنا مِمّا عَمِلَتْ اَيْدينا اَنْعاماً فَهُمْ لَها مالِكُونَ وَذَلَّلْنا ها لَهُمْ فَمِنْها رَكُوبُهُم وَمِنْها يَأْكُلُون.»(3)
[آيا نمى بينند كه با دست خود چارپايان را آفريديم كه مالك آنها هستند و آنها را برايشان رام و هموار ساختيم پس از آنها سوارى مى گيرند و از (گوشت) آنها تغذيه مى كنند].
در آيات فوق به طور كلّى با دو تعبير كلّى «انعام» و «فُلك» به دو نوع وسيله طبيعى و صنعتى براى سفر و نقل و انتقال اشاره شده و در آيه 8 سوره نحل با تعبير «والخيل والبغال والحمير» انعام را كه قابل استفاده سوارى و نقل و انتقال هستند با ذكر مصاديق آن مثل اسب، استر و الاغ روشن ساخته است كه همگى آنها در حمل و نقل و سفر كمك انسان بوده اند و در اينجا به يك آيه كلّى هم اشاره مى كنيم كه مى فرمايد: