معارف بوک

و كتب اخلاقى ذكر شده است و از آنجا كه بحث ما در اينجا بر محور آيات قرآن دور مى زند و بخشى از معارف قرآن خواهد بود، در صدد بررسى، تفصيل و تبيين آنها نيستيم. مع الوصف، اين منافات ندارد كه به بعضى از اين روايات پر بركت اشاره اى داشته باشيم:
در روايت معروفى چنين آمده است كه:
«خداى متعال مى فرمايد هيچ ظرف پُرى نزد من مبغوض تر و بدتر از شكمى نيست كه پر از غذا باشد.»(1)
پرخورى و شكم پرورى مفاسد و عوارض سوء جسمى و روحى زيادى را براى انسان به دنبال مى آورد: آدمى را از خدا غافل، توجّهات معنوى و قلبى را كم، قدرت فكر و تأمّل و انديشه را ضعيف، و ديگر ابعاد روحى را در او ضعيف و ناچيز مى كند و در مقابل، شهوات نفسانى را بالا مى برد و ابعاد حيوانى انسان را تقويت مى كند و بسيارى از بيماريها و بويژه در سنين بالا بسيارى از بيماريهاى صعب العلاج را كه گاه اصل زندگى انسان و يا سلامت و شادابى او را به طور جدى به خطر مى اندازد براى انسان همراه مى آورد. البته، اين كه ما در مواردى بر جنبه هاى مادّى و سلامت جسمى تكيه و تأكيد مى كنيم، در صورتى كه بحث ما در اينجا درباره ارزشهاى اخلاقى است، بدين لحاظ خواهد بود كه به طور قطع و يقين، تكامل معنوى انسان در بيشتر اوقات، متوقّف بر صحّت و سلامتى اوست و كسى كه از سلامتى جسمى برخوردار نباشد نه تنها در زندگى مادّى بلكه در زندگى معنوى نيز غالباً از قافله عقب مى ماند. چرا كه زندگى مادّى انسان، در واقع، مقدمه اصلى و شرط لازم تكامل روحى و معنوى او به شمار مى رود.
در رواياتى نيز براى رسيدن به حكمت و يافتن كمالات روحى و اخلاقى، بر خالى بودن شكم و جوع و گرسنگى به عنوان پيش شرط تكيه شده است. انسانى كه