معارف بوک

كه در اين صورت، ديگر رزق حسن نيست بلكه از خبايث و پليدى هاست و نبايد از آن استفاده كرد. البته اين معنا بنابر يك احتمال است.
در آيه ديگرى آمده است:
«اِنَّما الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالاَْنْصابُ وَالاَْزْلامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطانِ فَاجْتَنِبُوهُ.»(1)
در اين آيه نيز حكم به پليدى و زشتى و چيزهايى مثل شراب و قمار و غيره نموده كه پليدى هر يك به تناسب موضوع خاصّ خود منشأ رفتار خاصّى از انسان در ارتباط با آن خواهد شد. و در مورد شراب پليد بودن و ناپاك بودن آن به اين معناست كه نوشيدن آن عملى زشت و شيطانى و موجب زوال عقل است و مفاسد ديگرى را به دنبال مى آورد.
مشابه آيه فوق نسبت به شراب و قمار، آيه ديگرى است كه مى گويد:
«يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ قُلْ فيهِما اِثْمٌ كَبيرٌ وَمَنافِعُ لِلنّاسِ وَاِثْمُهُما اَكْبَرُ مِنْ نَفْعِهِما.»(2)
[از تو درباره شراب و قمار مى پرسند بگو در آن دو، گناه بزرگ و منافعى براى مردم وجود دارد ليكن گناهى كه در نوشيدن شراب و بازى قمار وجود دارد از نفع آن دو بيشتر و بزرگتر است].
اين آيه خيلى روشنتر به تزاحمى كه قبلا از آن سخن گفتيم اشاره دارد و مى گويد: حتى اگر چيزى نفعى هم در بر داشته باشد ولى ضررش بيشتر و بزرگتر باشد، لازم است كه براى پرهيز از آن ضرر، از نفعش هم چشم پوشى نمود و به خوبى نشان مى دهد كه در مقام تشريع، جهت تزاحم ملاحظه شده و پس از ارزيابى و سنجش ملاكات مختلف، ملاك اقوى مراعات، و از ملاك ضعيفتر صرف نظر گرديده است.
از جمله چيزهايى كه ضرر معنوى دارد خوردن گوشت حيوانى است كه به نام