صفحه ٢٠٥

جهاد يك از روشن ترين مصاديق امتحان است كه اگر كسى ايمانش قوى و نيرومند باشد به راحتى حاضر است حتى جان خود را فدا كند، ولى در صورتى كه ضعيف باشد دادن مال هم براى او بسيار دشوار و غير قابل تحمّل خواهد بود.
در صدر اسلام آنان كه ايمان قوى و معرفت كامل داشتند مطمئن بودند چيزهاى بهترى در ازاى اين زندگى و متعلّقات آن خواهند داشت و آنانى كه ايمان ضعيف و همراه با مرتبه اى از نفاق داشتند در اطاعت از دستورات پيامبر خدا بويژه در مورد جهاد با مال و جان، كوتاهى و بهانه جويى مى كردند و حتى گاهى نسبت به انجام عبادتهايى مثل نماز كه لذّت مادّى ندارد نيز سستى مىورزيدند.

منافقين در قرآن
قرآن منافقين را به علل مختلفى مذّمت كرده كه مى توان گفت: همه آنها نهايتاً به روح لذّت طلبى و راحت طلبى آنان باز مى گردد. بخش عظيمى از سوره توبه آنها را به اين دليل كه زير بار جهاد نمى رفتند و شانه خالى مى كردند مورد نكوهش و سرزنش تندى قرار داده است كه در اينجا به بعضى از آيات اشاره مى كنيم:
«يا اَيُهَا الَّذينَ امَنُوا ما لَكُمْ اِذا قيلَ لَكُمُ انْفِرُوا فى سَبيلِ اللّهِ اَثّا قَلْتُمْ اِلى الأَرْضِ اَرَضيتُمْ بالْحيوةِ الدُّنْيا مِنَ الآخِرَةِ فَما مَتاعُ الْحيوةِ الدُّنْيا فِى الآخِرَةِ اِلاّ قَليلٌ إِلاّ تَنْفِرُوا يُعَذِّبْكُمْ عَذاباً اَليماً وَيَسْتَبْدِلْ قَوْمَاً غَيْرَكُمْ وَلا تَضُرُّوهُ شَيْئاً وَاللّهُ عَلى كُلِّ شَىء قَديرٌ.»(1)
[اى كسانى كه ايمان آورده ايد، شما را چه مى شود كه وقتى مى گويند در راه خدا حركت كنيد، سنگين شده و به زمين مى چسبيد آيا به جاى زندگى آخرت به زندگى دنيا دل بسته ايد؟ پس (بدانيد كه) متاع زندگى دنيا نسبت به آخرت جز چيز كمى نيست، اگر حركت نكنيد خداوند شما را به شدّت عذاب مى كند و ديگران را جايگزين شما خواهد كرد و هيچ زيانى به او نمى رسانيد كه او بر هر چيز قادر است].