معارف بوک

[هرگاه از آنان بپرسى چه كسى آسمانها و زمين را آفريده است حتماً مى گويند آنها را عزيز عليم آفريده است].
عزيز در آيه نخست در كنار قوى قرار گرفته و در آيه دوّم بر كسى اطلاق شده كه آسمانها و زمين را آفريده، و اين قدرت است كه با آفريدن مناسبت دارد نه محبّت. آرى، آفرينش منوط بر دو حقيقت علم و قدرت است و كسى كه چنين جهانى را آفريده از قدرت مطلق و علم مطلق برخوردار است و از اين رو است كه عزيز همراه با عليم به كار رفته. چنانكه در آيه «اَخَذْناهُمْ اَخْذَ عَزيز مُقْتَدِر»(1) عزت با اقتدار توأم شده است.
آيات ديگرى هم با لفظ عزت و هم با تعبير قوّت، گوياى آن است كه هر كس عزّت و يا قدرت مى خواهد بايد از سرچشمه اصلى آنها يعنى خداى متعال بخواهد. در يك آيه آمده است كه:
«مَنْ كانَ يُريدُ الْعِزَةَ فَلِلّهِ الْعِزَّةُ جَميعاً.»(2)
[آن كس كه در جستجوى عزّت است پس (بايد بداند كه) محقّقاً هر عزّتى در اصل از آن خداوند خواهد بود].
و در آيه ديگر مى گويد:
«ماشاءَ اللّهُ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّهِ.»(3)
[جز قدرت خدا قدرتى نيست].
و هيچ قوّت و قدرتى نيست جز با خواست خداوند.
فرعونها و نمرودها و ديگر طغيانگران جهان كسانى كه به اين حقايق معرفت كافى نداشتند و زمينه هاى معرفتى لازم و كافى را يا فراهم نكرده و يا از آن غفلت