صفحه ٤٨٨

8. خداوندا! قلوب ما را مملو از زشت شمردن اعمال او کن و ما را در شکستن حیله هاى شیطان یارى فرما!

شرح و تفسیر
سه تقاضاى دیگر براى دفع وسوسه هاى شیطان
در این بخش از دعا امام (علیه السلام) براى دور ماندن از وساوس شیطان، از راه دیگرى وارد مى شود و از خداوند سه چیز را تقاضا مى کند که همه در نقطه مقابل کارهاى شیطان و برنامه هاى اوست؛ عرضه مى دارد: «خداوندا! بر محمد و آلش درود فرست و به همان اندازه که شیطان گمراه است ما را از هدایت خود بهره مند ساز و برضدّ او که در مسیر باطل است، به ما زاد و توشه تقوا عطا فرما، و ما را در طریق تقوا برخلاف طریق او که هلاکت است، روانه کن!»؛ (اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ، وَأَمْتِعْنَا مِنَ الْهُدَى بِمِثْلِ ضَلالَتِهِ، وَزَوِّدْنَا مِنَ التَّقْوَى ضِدَّ غَوَایَتِهِ، وَاسْلُکْ بِنَا مِنَ التُّقَى خِلافَ سَبِیلِهِ مِنَ الرَّدَى).
«غَوَایَت» به گفته مفردات، جهلى است که از اعتقاد فاسد و نادرست سرچشمه مى گیرد و تفاوت آن با «ضلالت» همین است که ضلالت به هرگونه گمراهى گفته مى شود، در حالى که «غوایت» گمراهى خاصى است.
واژه «ردى» به معناى هلاکت است و گاه به سقوط از بلندى نیز که موجب هلاکت مى شود اطلاق شده است.
درواقع امام (علیه السلام) در این فراز از دعا بالاترین مرحله هدایت را از خداوند تقاضا مى کند، زیرا شیطان از همه گمراه تر است. هنگامى که ما هدایتى را به اندازه گمراهى او از خدا تقاضا کنیم برترین هدایت را خواسته ایم و از آن جا که ضلالت و غوایت او از همه بیشتر است، از خداوند تقوایى مى طلبیم که معادل آن باشد و از آن جا که سلوک او در راه هلاکت از همه بیشتر است ما تقواى معادل