صفحه ٤١٠

5. (خداوندا!) تو کسى هستى که رحمت و علم تو همه چیز را فرا گرفته است (از نیازهاى همگان آگاهى و همه را مشمول رحمت خود قرار داده اى).
6. و تو کسى هستى که براى هر مخلوقى در نعمت هاى گسترده ات، سهمى قرار دادى.
7. و تو کسى هستى که عفو و بخششت، برتر از عقاب و کیفر توست.
8-9. و تو کسى هستى که رحمتت پیشاپیش قهر و غضبت به سرعت در حرکت است و تو کسى هستى که عطایت از منع تو بیشتر مى باشد.
10. (خدایا!) تو کسى هستى که همه مخلوقات از رحمت واسعه تو بهره مند مى شوند.
11. و تو کسى هستى که دربرابر عطا و بخشش خود به مخلوقات، پاداشى نمى خواهى.
12. و تو کسى هستى که درعقاب و کیفر گنهکاران زیاده روى و تعجیل نمى کنى.

شرح و تفسیر
راه و رسم توبه کردن
امام (علیه السلام) در این بخش نخست دعا، خدا را با صفات جلال و جمال و رحمتش مى خواند، تا فضایى براى درخواست عفو و گذشت از گناهان فراهم سازد؛ نخست عرضه مى دارد: «اى خدا! اى کسى که گنهکاران به درگاهش استغاثه کرده و رحمت او را مى طلبند و اى کسى که بندگان مضطر، به ذکر احسان او پناه مى جویند و اى کسى که بندگان خطاکار از ترس او گریه و فغان مى کنند!»؛ (اللَّهُمَّ یَا مَنْ بِرَحْمَتِهِ یَسْتَغیثُ الْمُذْنِبُونَ؛ وَیَا مَنْ اِلَى ذِکْرِ اِحْسَانِهِ یَفْزَعُ الْمُضْطَرُّونَ وَیَا مَنْ لِخِیفَتِهِ یَنْتَحِبُ الْخَاطِئُونَ).
واژه «فزع» هرگاه با «عن» متعدى شود، مثلاً بگوییم: «فزع عنه» به معناى