صفحه ٤٣٠

20. (خداوندا!) تمام این حالات به خاطر شرمندگى من از اعمال زشت من است و به همین دلیل صدایم از ناله و فریاد به سوى تو خاموش شده و زبانم از مناجاتت الکن و ناتوان است.

شرح و تفسیر
قطره اشکى که از خوف خدا مى ریزد
امام (علیه السلام) در آغاز این بخش سه درخواست از خدا دارد :
نخست عرضه مى دارد: «خداوندا! بر محمد و آلش درود فرست! از من روى مگردان، من به سوى تو آمدم»؛ (اِلَهِی فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ، وَلا تُعْرِضْ عَنِّی وَقَدْ أَقْبَلْتُ عَلَیْکَ).
سپس عرض مى کند: «(خداوندا!) محرومم نکن، من به تو مشتاقم»؛ (وَلاتَحْرِمْنِی وَقَدْ رَغِبْتُ اِلَیْکَ).
و در آخر عرضه مى دارد: «مرا از خود مران و دست رد به سینه من مزن، من در حضورت ایستاده ام»؛ (وَلا تَجْبَهْنِی بِالرَّدِّ وَقَدِ انْتَصَبْتُ بَیْنَ یَدَیْکَ).
واژه «تَجْبَهْنِی» از ماده «جَبه» (بر وزن جبر) در اصل به معناى زدن به پیشانى کسى و او را به عقب راندن است و معادل آن در فارسى «دست رد به سینه کسى گذاشتن» مى باشد.
واژه «انْتَصَبْتُ» از ماده «نصب» در اصل به معناى راست ایستادن دربرابر شخص یا چیزى است.
با توجه به این که هدف اصلى این دعا تقاضاى عفو و گذشت، از پروردگار است این جمله هاى سه گانه به منزله آماده سازى دعاکننده براى این تقاضاست، چرا که انسان اگر عفو و گذشت از کسى مى خواهد باید به سوى او برود و مشتاق او باشد و دربرابر او تمام قد بایستد و آماده اجراى فرمان شود.