معارف بوک

در جمله بعد، امام (علیه السلام) با تکیه بر دو وصف از اوصاف حمیده پروردگار، دو تقاضا از او مى کند: «خداوندا! تو کسى هستى که خود را به رحمت و رحمانیت توصیف کردى، بنابراین بر محمد و آلش درود فرست و مرا مشمول رحمتت قرار ده»؛ (أَنْتَ الَّذِی وَصَفْتَ نَفْسَکَ بِالرَّحْمَةِ، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ، وَارْحَمْنِی).
این توصیف در آیات متعددى از قرآن مجید آمده است، ازجمله در آیه 54 سوره انعام مى خوانیم: (وَاِذا جاءَکَ الَّذینَ یُؤْمِنُونَ بِآیَاتِنَا فَقُلْ سَلامٌ عَلَیْکُمْ کَتَبَ رَبُّکُمْ عَلى نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ أَنَّهُ مَنْ عَمِلَ مِنْکُمْ سُوءاً بِجَهالَةٍ ثُمَّ تابَ مِنْ بَعْدِهِ وَأَصْلَحَ فَأَنَّهُ غَفُورٌ رَحِیمٌ)؛ «هرگاه کسانى که به آیات ما ایمان دارند نزد تو آیند، به آن ها بگو: «سلام بر شما!پروردگارتان رحمت را برخود لازم شمرده است تا اگر کسى از شما کار بدى از روى نادانى انجام دهد، سپس توبه و اصلاح و جبران نماید، مشمول رحمت خدا شود؛ زیرا او آمرزنده و مهربان است».
و در سوره حمد نیز این توصیف به روشنى آمده است و در آغاز تمام سوره هاى قرآن ـ به جز سوره برائت ـ بسم الله الرحمن الرحیم آمده است که خدا را به رحمت عام و خاص توصیف مى کند و درواقع کمتر صفتى از صفات خداست که مانند رحمانیت و رحیمیت در قرآن توصیف شده باشد.
امام (علیه السلام) عرضه مى دارد: اکنون که چنین است من بر اساس آنچه تو وصف خود قرار داده اى از تو تقاضا دارم.
سپس عرضه مى دارد: «اکنون که تو خود را صاحب عفو و بخشش مى دانى مرا مشمول عفو خود قرار ده!»؛ (وَأَنْتَ الَّذِی سَمَّیْتَ نَفْسَکَ بِالْعَفْوِ(501) فَاعْفُ عَنِّی).
تعبیر به «سَمَّیتَ» نیز شبیه تعبیر به «وَصَفتَ» مى باشد و در هر دو صورت امام (علیه السلام) دست توسل به دامان اوصاف خداوند مى زند و تقاضاى آثار آن را دارد.