معارف بوک

بخش سوم:

اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ، وَاحْمِلْنِی بِکَرَمِکَ عَلَى التَّفَضُّلِ، وَلا تَحْمِلْنِی بِعَدْلِکَ عَلَى الْإِسْتِحْقَاقِ، فَمَا أَنَا بِأَوَّلِ رَاغِبٍ رَغِبَ اِلَیْکَ فَأَعْطَیْتَهُ وَهُوَ یَسْتَحِقُّ الْمَنْعَ، وَلا بِأَوَّلِ سَائِلٍ سَأَلَکَ فَأَفْضَلْتَ عَلَیْهِ وَهُوَ یَسْتَوْجِبُ الْحِرْمَانَ.
ترجمه
20. خداوندا! بر محمد و آل او درود فرست و با کرمت بر من تفضل کن و با عدلت به عنوان استحقاق با من عمل مَکن! من نخستین کسى نیستم که براى تقاضایش به پیشگاه تو آمده و به او عطا کردى، حال آن که مستحق محرومیت بوده و نیز اولین سائلى نیستم که از تو درخواست کرده و در حق او تفضل کرده اى در حالى که مستوجب حِرمان و ناکامى بوده است.

شرح و تفسیر
با تفضل با من رفتار کن نه استحقاق
امام (علیه السلام) در این بخش از دعا بعد از درود بر پیغمبر و آل او از خداوند چنین تقاضا مى کند: «(پروردگارا!) با کرمت بر من تفضل کن و با عدلت به عنوان استحقاق با من عمل مَکن»؛ (اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ، وَاحْمِلْنِی بِکَرَمِکَ عَلَى التَّفَضُّلِ، وَلا تَحْمِلْنِی بِعَدْلِکَ عَلَى الْإِسْتِحْقَاقِ).
منظور از «تفضل» این است که کسى را بدون استحقاق مورد لطف و مرحمت و تکریم و عطا قرار دهند و منظور از «استحقاق» نیز این است که محبت و لطف درباره کسى به سبب کارهاى نیکى باشد که از او سرزده است.