7. پاک و منزهى، من هرگز از رحمت تو مأیوس نخواهم شد، در حالى که باب توبه و بازگشت به سوى خود را بر من گشوده اى، بلکه من سخنى را مى گویم که گفتار بنده مطیعى است که به نفس خود ستم کرده و احترام پروردگار خود را سبک شمرده است.
شرح و تفسیر
چرا مأیوس شوم، باب توبه را گشوده ام
امام (علیه السلام) درواقع به عنوان یک نتیجه گیرى از آنچه پیش تر به پیشگاه خداوند عرضه داشته است، مى گوید: «پس اینک اى خداى من! من همان کسى هستم که درپیشگاه عزّتت ایستادم،ایستادن کسى که تسلیم و مطیع فرمان توست و در حالى که شرمگینم، از تو تقاضا مى کنم، تقاضاى مسکین نیازمند»؛ (فَهَا أَنَا ذَا، یَا اِلَهِی، وَاقِفٌ بِبَابِ عِزِّکَ وُقُوفَ الْمُسْتَسْلِمِ الذَّلِیلِ، وَسَائِلُکَ عَلَى الْحَیَاءِ مِنِّی سُؤَالَ الْبَائِسِ الْمُعِیلِ).
واژه «ذا» در این جا به معناى «الذى» است (یعنى آن کسى که).
واژه «مستسلم» به معناى کسى است که تسلیم دربرابر دیگرى است و«ذلیل» به معناى کسى است که مطیع فرمان باشد و معناى منفى اى که در فارسى براى «ذلیل» قائل هستیم (خوار وخفیف)، در عربى همیشه به آن معنا نیست و ممکن است گفته شود: هرگاه در ارتباط خداوند با بندگان یا مؤمنان با یکدیگر به کار رود همان معناى تسلیم و اطاعت را دارد و اگر درمورد بدکاران استعمال شود معناى خوار و خفیف.
«بائس» از ماده «بُؤس» یا «بَأس» در اصل به معناى شدت است و از آن جا که در جنگ ها شدت به خرج داده مى شود واژه «بأس» به معناى جنگ آمده است و افرادى که به شدت گرفتار فقر و درماندگى باشند به آنها «بائس» مى گویند.(322)