«بَهَظَنِی» از ماده «بهظ» به معناى مشقت است و به معناى عاجز شدن از انجام کارى نیز استعمال مى شود.
امام (علیه السلام) در این دو جمله در پیشگاه خداوند اظهار ناتوانى و مشقت و صعوبت و سختى از پاره اى از حوادثى که براى او روى داده است، مى کند تا مقدمه اى باشد براى تقاضاى حل این مشکلات.
«ألمّ» از ماده «المام» به معناى روى آوردن چیزى است و این که امام (علیه السلام) در یک جمله تعبیر به «ثقل» و در جمله دیگرى تعبیر به «حمل» مى کند در واقع دو چیز است که لازم و ملزوم یکدیگرند، گاه حمل کردن چیزى انسان را به مشقت مى اندازد و طبعاً مشقت آن به واسطه ثقل و سنگینى آن است.
* * *
امام (علیه السلام) در جمله بعد عرضه مى دارد: «(خداوندا!) با قدرتت این امور (ناگوار و دردناک) را بر من وارد کرده اى و با سیطره خود آن را متوجه من ساخته اى»؛ (وَبِقُدْرَتِکَ أَوْرَدْتَهُ عَلَیَّ وَبِسُلْطَانِکَ وَجَّهْتَهُ اِلَیَّ).
در این جا این سؤال پیش مى آید که چگونه مى توان همه این ناراحتى ها و مصائب و مشکلات را به ذات پاک خداوند نسبت داد در حالى که مى دانیم بسیارى از آن ها نتیجه اعمال خود ماست و قرآن نیز باصراحت مى گوید: (وَمَا أَصَابَکَ مِنْ سَیِّئَةٍ فَمِنْ نَفْسِکَ)؛ و آنچه از بدى به تو مى رسد، از سوى خود توست».(14)
و در جاى دیگر نیز مى فرماید: «وَمَا أَصَابَکُمْ مِنْ مُصِیبَةٍ فَبِمَا کَسَبَتْ أَیْدِیکُمْ وَیَعْفُواْ عَنْ کَثِیرٍ؛ هر مصیبتى به شما رسد به خاطر اعمالى است که انجام داده اید، و بسیارى را نیز عفو مى کند؟».(15)
پاسخ این سؤال نیز همان است که پیش تر نیز اشاره شده و آن این که گرچه در