معارف بوک

امام (علیه السلام) نیز در این دعا، مهم ترین حجاب ها را در سه جمله بیان فرموده است : ترک اطاعت فرمان خدا و آلوده شدن به معاصى و کوتاهى در شکرگزارى به خاطر نعمت ها.
البته اعمال ناشایست، گاهى حجاب از مشاهده چهره حق مى شود و گاه حجاب و مانع از تقاضاى حاجت در درگاه خداوند، و اشاره امام (علیه السلام) در این دعا به دومى است.
در میان صفات رذیله، کبر و غرور و مستى قدرت از مهم ترین حجاب هاست؛
قرآن مجید مى فرماید: (کَذلِکَ یَطْبَعُ اللَّهُ عَلى کُلِّ قَلْبِ مُتَکَبِّرٍ جَبَّارٍ)؛ «این گونه خداوند بر دل هر متکبّر گردنکشى مُهر مى نهد (تا حقایق را نبیند)».(312 )
به یقین شیطان علم و دانش فراوانى داشت، امّا هنگامى که حجاب کبر و غرور دربرابر چشمان باطن او قرار گرفت از دیدن ساده ترین امور غافل شد و دلیل خود را براى ترک سجده بر آدم (علیه السلام) چنین بیان کرد: (خَلَقْتَنِى مِنْ نارٍ وَخَلَقْتَهُ مِنْ طِینٍ)؛ «مرا از آتش آفریده اى واو را از گِل».(313)
گویا او در جمله (وَنَفَخْتُ فِیهِ مِنْ رُوحِى)(314 ) دقّت نکرد که عظمت آدم (علیه السلام) به خاطر آفرینش از گِل نیست، بلکه به خاطر آن روح شریف الهى است که در آن دمیده شده است. آن را ندید و تنها گِل را دید و این است نتیجه حجاب کبر و غرور.
تعصّب ها، هوى پرستى ها، لجاجت، حسد، نفاق، آرزوهاى دور و دراز و مانند آن، از امورى است که مى تواند حجاب ضخیمى دربرابر دید انسان ایجاد کند.
قابل توجه این که امام (علیه السلام) ازجمله حجاب هاى مسیر قرب الى الله را کوتاهى در