معارف بوک

در سوره «ق» آیه 17 مى خوانیم: (اِذْ یَتَلَقَّى الْمُتَلَقِّیانِ عَنِ الْیَمِینِ وَعَنِ الشِّمالِ قَعِیدٌ)؛ «به خاطر بیاورید هنگامى را که دو فرشته راست و چپ که ملازم انسان اند اعمال او را دریافت مى دارند».
و در آیه 18 سوره «ق» مى فرماید: (ما یَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ اِلاَّ لَدَیْهِ رَقیبٌ عَتِیدٌ)؛ «انسان هیچ سخنى را بر زبان نمى آورد مگر این که فرشته اى مراقب و آماده براى ضبط آن نزد او حاضر است!».
از روایات اسلامى استفاده مى شود که فرشته سمت راست مأمور نوشتن حسنات است و فرشته سمت چپ مأمور نوشتن سیئات.
در حدیثى از امام صادق (علیه السلام) از اجدادش از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) مى خوانیم: «صَاحِبُ الْیَمِینِ أَمِیرٌ عَلَى صَاحِبِ الشِّمَالِ فَاِذَا عَمِلَ الْعَبْدُ السَّیِّئَةَ قَالَ صَاحِبُ الْیَمِینِ لِصَاحِبِ الشِّمَالِ: لا تَعْجَلْ وَأَنْظِرْهُ سَبْعَ سَاعَاتٍ فَاِنْ مَضَى سَبْعُ سَاعَاتٍ وَلَمْ یَسْتَغْفِرْ قَالَ: اکْتُبْ فَمَا أَقَلَّ حَیَاءَ هَذَا الْعَبْدِ؛ فرشته سمت راست امیر بر فرشته سمت چپ است. هنگامى که انسان گناهى کند فرشته سمت راست به فرشته سمت چپ مى گوید: در نوشتن آن عجله نکن و هفت ساعت به او مهلت ده. اگر هفت ساعت بگذرد و توبه نکند به او مى گوید: گناه او را بنویس، چقدر این بنده گنهکار بى حیاست!».(286 )
در این قسمت از دعاى امام (علیه السلام) نیز به نویسندگان سیئات و حسنات اشاره شده و از خداوند تقاضا مى کند که اوقات فراغت آن چنان بگذرد که نوشته کاتبان سیئات خالى از ذکر سیئات و نوشته نویسندگان حسنات از آن سرشار باشد (ذکر صیغه جمع درمورد نویسندگان اعمال در هر دو مورد به این دلیل است که مجموع بندگان در نظر گرفته شده اند).