صفحه ٢٧٤

آزمايش كنيد ـ خداوند به ايمانشان آگاه تر است ـ هرگاه آنان را مؤمن يافتيد، آن ها را به سوى كافران باز نگردانيد. نه آن ها براى كافران حلالند و نه كافران براى آن ها حلال، و آن چه را همسران آن ها [براى ازدواج با اين زنان] پرداخته اند، به آنان بپردازيد و...(8)
اى پيامبر! هنگامى كه زنان مؤمن نزد تو آيند تا با تو بيعت كنند كه چيزى را شريك خدا قرار ندهند؛ دزدى و زنا نكنند؛ فرزندان خود را نكشند؛ تهمت و افترايى پيش دست و پاى خود نياورند [= به شوهرانشان، جز فرزندان خودِ ايشان را نسبت ندهند] و در هيچ كار شايسته اى مخالفتِ فرمان تو نكنند، با آن ها بيعت كن و براى آنان از درگاه خداوند آمرزش بطلب كه خداوند آمرزنده و مهربان است.(9)
7. زنان نيز همچون مردان، مالك مى شوند و از استقلال اقتصادى بهره مند هستند. در دنياى غرب، تا همين چند دهه اخير، زنان استقلال اقتصادى نداشتند؛ حال آن كه در جهان اسلام به سبب آموزه هاى قرآن، زنان از ابتدا دسترنج خود را مالك و در ارث سهيم شدند.(10)
8. همان گونه كه پدران داراى يك سلسله حقوق خانوادگى هستند، مادران نيز حقوقى دارند كه از حقوق پدران هم بيش تر است. بى شك، تأثير تكوينى پدر و مادر در تشكيل خانواده، تولّد فرزندان، تهيه وسايل معاش آنان و نيز تعليم و تربيت ايشان، منشأ يك رشته حقوق خانوادگى براى آنان مى شود. همچنين، بدون ترديد مادر از آن رو كه نزديك نُه ماه، فرزند را در شكم خود دارد و تقريباً دو سال، او را شير مى دهد و پرستارى و حضانتِ او را عهده دار است، تأثيرى بيش از پدر دارد؛ بنابراين بايد حقّى بيش از او داشته باشد؛ به همين جهت، قرآن و روايات، افزون بر آن كه حقوق مشتركى را براى والدين اثبات مى كنند، بر حقوق مادر بيش تر پاى مى فشرند. روايات بسيارى وجود دارد كه نشان مى دهد، حقّ مادر بيش از پدر، و بهشت زير پاى مادران است و سفارش هاى شگفت انگيز ديگرى كه از ذكر آن ها صرف نظر مى كنيم.
برخى از آيه هاى قرآن(11) حقوق مشترك پدر و مادر را گوشزد مى كند؛ از جمله در سوره