معارف بوک

پلوراليسم و عرصه‌هاى مختلف آن
پلوراليسم يعنى چه و در چه عرصه‌هايى قابل طرح است؟
پاسخ: پلورال بمعناى جمع و كثرت است. لذا پلورالسيم يعنى كثرت‌گرايى يا گرايش به تعدّد و كثرت.
گرايش پلوراليستى در قبال گرايش مونيستى و وحدت‌گرايى است. ما در عرصه‌هاى مختلف زندگى اجتماعى با اين پرسش مواجه هستيم كه كار در انحصار يك فرد يا يك گروه باشد، و يا در اختيار چند فرد يا چند گروه؟ اگر ما چند فرد يا چند گروه را براى انجام كارى پذيرفتيم اين را پلوراليسم مى‌گويند و در قبال آن اگر يك فرد يا گروه را پذيرفتيم اين را مونيسم مى‌گويند.
زادگاه اين واژه مغرب زمين است. در گذشته هر كس در كليسا چند منصب داشت يا كسى كه معتقد بود در كليسا مى‌توان چند منصب داشت پلوراليست خوانده مى‌شد. اما امروزه در عرصه فرهنگى پلوراليست به كسى گفته مى‌شود كه در يك عرصه فكرى خاص اعم از سياسى، مذهبى، هنرى و يا غير آن صحت همه روش‌هاى موجود را بپذيرد. اين گرايش نقطه مقابل اعتقاد به انحصارگرايى است؛ يعنى اعتقاد به اينكه تنها يك روش يا يك مكتب بر حق است و ساير روش‌ها و مكاتب نادرست مى‌باشند.
پلوراليسم در عرصه‌هاى گوناگونى مطرح مى‌شود. در هر كدام از اين زمينه‌ها گاه به معناى پذيرش كثرت و نظرات مختلف در مقام عمل است، به اين معنا كه با يكديگر همزيستى مسالمت‌آميز داشته باشند و به نظر يكديگر احترام بگذارند و اجازه اظهار نظر و رأى بدهند. اين پلوراليسم عملى است. گاهى نيز به معناى پلوراليسم نظرى و علمى به كار مى‌رود، به اين معنا كه قائل به صحت همه انظار مختلف در عرصه سياست يا فرهنگ يا اقتصاد يا دين بشويم، يا قائل شويم كه همه انظار بخشى از حقيقت را در بردارند و چنان نيست كه يكى حق محض و خالص و ديگرى باطل و نادرست باشد.
در گذشته كه جوامع به اندازه امروز توسعه نيافته و ارتباط آنها با يكديگر كم بود مسأله