معارف بوک

2. جايگاه مجلس خبرگان چيست و وظايف آن كدام است؟
پس از پذيرش اصل «ولايت فقيه» بايد چگونگى تعيين رهبر و ولى فقيه را مشخص كرد. در اينجا وجود خبرگانِ رهبرشناس تحت عنوان مجلس خبرگان ضرورت پيدا مى كند.
روشن است كه در نظام حكومتى اسلام، مقام رهبرى از اهميت ويژه اى برخوردار است، بگونه اى كه اگر ولى فقيه در رأس حكومت اسلامى حضور نداشته باشد، صبغه اسلامى بودن حكومت از بين مى رود. پس خبرگان كه با تصميم خود و تعيين رهبر مانع از خلاء رهبرى مى گردند جايگاه والايى پيدا مى كنند.
توجه به اوضاع و احوال كشور اسلامى بعد از رحلت حضرت امام(قدس سره) و تعيين رهبرى حضرت آية الله خامنه اى در كمتر از بيست و چهار ساعت گواه صادقى بر اهميت و جايگاه خاص مجلس خبرگان در نظام اسلامى است.
 وظايف مجلس خبرگان
وظيفه اصلى خبرگان، تعيين رهبر يا عزل وى است. يعنى اگر رهبرى به دليل كهولت سن يا حوادث ديگر، نتواند وظايف خود را بخوبى انجام دهد، يا به فراموشى مبتلا شود، يا اينكه صلاحيت اخلاقى خود را از دست بدهد، در اين صورت خبرگان بايد او را عزل كنند. البته اگر رهبر عدالت و تقوا يا ساير شرايط خود را از دست بدهد، خود به خود عزل مى شود، اما تشخيص اين مورد و اعلام آن به وسيله خبرگان است كه مقام رسمى مى باشد.
ديگر وظيفه خبرگان، نظارت بر كارهاى رهبر است تا كار به عزل وى كشيده نشود. مجلس خبرگان با تعيين «هيأت تحقيق» كارِ كنترل و نظارت را انجام مى دهد. حتى گاه ممكن است جريانى، تدريجاً واقع شود، از اين رو ، مى توان از نقطه اى شروع كرد كه احتمال وقوع خطا در آن هست؛ و مى توان راه خطا را بست. بنابراين هيأت تحقيق بر اساس قاعده «هرچه بعد از وقوع رفعش واجب است، قبل از وقوع، دفعش واجب است» از بروز اختلال در فعاليت هاى رهبرى جلوگيرى مى كند.
وظيفه ديگر مجلس خبرگان آن است كه با تشكيل كميسيونى به مطالعه دقيق و جدّى افرادى كه مى توانند ولايت مسلمين را بعهده بگيرند مى پردازد تا هميشه افرادى را كه شرائط تصدى ولايت را دارند شناسايى شده باشند و در صورتى كه رهبر از دنيا رفت و يا بخاطر