صفحه ٤١

نكته ها:
قرآن كريم در آيات ديگر، با صراحت دو مورد از مراسم و برنامه هاى حج را جزء شعائر الهى شمرده است: يكى «صفا و مروه» و ديگر «شتران قربانى»، ولى شعائر الهى در اين دو خلاصه نمى شود و تمام عبادت هاى دسته جمعى از شعائر خداوند است، مانند نماز جمعه وجماعت وهمه ى مراسم حج.
تقوا، از حالت هاى روحى است كه از آثار و نشانه ها به وجود آن پى برده مى شود، زيرا در كارهاى ظاهرى، بين گناه و ثواب فرق چندانى نيست، مثلًا: نماز خالصانه با نماز رياكارانه در ظاهر يكى است وآنچه يكى را ارزشمند وديگرى را ضدارزش مى كند، همان روح وباطن كار است كه مربوط به قلب هاست. «تَقْوَى الْقُلُوبِ»
پيام ها:
1- تقواى درونى بايد آثار بيرونى هم داشته باشد، هر كس به شعائر بى اعتنا باشد، در حقيقت تقواى قلبى او كم است. «مَنْ يُعَظِّمْ شَعائِرَ اللَّهِ فَإِنَّها مِنْ تَقْوَى الْقُلُوبِ»
2- بزرگداشت ها بايد بر اساس تقوا باشد، نه رقابت. مَنْ يُعَظِّمْ ... تَقْوَى الْقُلُوبِ 

سوره الحج، آيه 33

لَكُمْ فِيها مَنافِعُ إِلى  أَجَلٍ مُسَمًّى ثُمَّ مَحِلُّها إِلَى الْبَيْتِ الْعَتِيقِ «33»
در آن (حيوانات قربانى) براى شما تا رسيدن زمان معيّن (عيد قربان) منافعى است، سپس جايگاه آن (قربانى) به سوى آن خانه قديمى و آزاد (كعبه) است.

نكته ها:
بعضى گمان مى كردند همين كه شتر يا حيوان ديگرى را براى قربانى معيّن كردند، حقّ سوار شدن برآن و شير دوشيدن از آن را ندارند. اين آيه اين تفكّر را رد مى كند.
پيام ها:
1- در سايه ى تعظيم شعائر، منافع مادّى شما نيز تأمين مى شود. و «لَكُمْ فِيها مَنافِعُ»
2- در مراسم حج محوريّت با كعبه است. وَ لْيَطَّوَّفُوا بِالْبَيْتِ ... مَحِلُّها إِلَى الْبَيْتِ الْعَتِيقِ