صفحه ٢٦٧

نكته ها:
ممكن است مراد از «تصريف» نقل و انتقال باران باشد، يعنى باران را به صورت مكرر و پراكنده فرستاديم، گاهى با قطرات ريز و گاهى با قطرات درشت، گاهى تند و گاهى كند و همه ى اين تغييرها و تنوّع ها براى تذكّر و شكرگزارى است، امّا صد حيف كه ...
و ممكن است مراد از جمله ى «صَرَّفْناهُ بَيْنَهُمْ» تكرار و بيان نقل هاى گوناگون آيات قرآن باشد، كه اين معنا در قرآن زياد آمده است. «واللّه العالم»
پيام ها:
1- يادآورى بايد مكرر و متنوّع باشد. «صَرَّفْناهُ»
2- قرآن، كتاب هدايت است وتكرار و تذكّر لازمه ى هدايت. صَرَّفْناهُ ... لِيَذَّكَّرُوا
3- يادآورى نعمت ها، شكر نعمت هاست و غفلت از آنها، كفران آنهاست. لِيَذَّكَّرُوا ... كُفُوراً
4- شاكران نعمت ها، كم هستند. «فَأَبى  أَكْثَرُ النَّاسِ إِلَّا كُفُوراً»

سوره الفرقان، آيه 51

وَ لَوْ شِئْنا لَبَعَثْنا فِي كُلِّ قَرْيَةٍ نَذِيراً «51»
واگر مى خواستيم در هر آبادى، (پيامبر و) هشداردهنده اى برمى انگيختيم (تا كار تو سبك شود، ولى اين كار لزومى نداشت).

نكته ها:
اين آيه به نوعى بيانگر خاتميّت پيامبر اسلام و جامعيّت مكتب اوست، چرا كه مى فرمايد:
در كنار تو هيچ پيامبرى در هيچ كجا مبعوث نشده است، زيرا در مكتب و شخصيّت تو توان اداره ى كلّ جامعه هست و نيازى به ديگرى نيست. تو داراى چنان مقامى هستى كه با وجود تو پرونده ى نبوّت خاتمه مى يابد.
پيام ها:
1- گرچه براى هر امّتى رهبرى لازم است، «وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلَّا خَلا فِيها نَذِيرٌ» «1» ولى اگر در هر قريه اى يك پيامبر بود، اين كار به وحدتِ رهبرىِ امّت ضربه مى زد. وَ لَوْ شِئْنا لَبَعَثْنا ...
2- رسالت امرى توقيفى است، نه قراردادى و انتخابى. وَ لَوْ شِئْنا لَبَعَثْنا ...