صفحه ١٢١

3- شكر مُنعم واجب است و كسى كه از نعمت ها درست استفاده نكند، ناسپاس و مورد توبيخ است. «قَلِيلًا ما تَشْكُرُونَ»
4- ياد نعمت هاى الهى، زمينه ى شناخت و شكر است. «تَشْكُرُونَ»
5- آفرينش انسان، هدفدار است. «ذَرَأَكُمْ- وَ إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ»
6- انديشه و تعقّل، انسان را به توحيد مى رساند. وَ هُوَ الَّذِي ... أَ فَلا تَعْقِلُونَ 

سوره المؤمنون، آيه 83- 81

بَلْ قالُوا مِثْلَ ما قالَ الْأَوَّلُونَ «81» قالُوا أَ إِذا مِتْنا وَ كُنَّا تُراباً وَ عِظاماً أَ إِنَّا لَمَبْعُوثُونَ «82» لَقَدْ وُعِدْنا نَحْنُ وَ آباؤُنا هذا مِنْ قَبْلُ إِنْ هذا إِلَّا أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ «83»
 (كافران هدايت نشدند) بلكه سخنى همانند گفته ى پيشينيان گفتند. گفتند:
آيا اگر مرديم و خاك و استخوان هايى (پوسيده) شديم، آيا ما بار ديگر برانگيخته خواهيم شد؟ البتّه اين حرف از قبل، به ما و پدران ما وعده داده شده، اين (حرف ها و وعده ها) جز افسانه هاى پيشينيان (چيزى) نيست.

نكته ها:
 «أَساطِيرُ» جمع «اسطوره» و به معناى افسانه هاى دروغين است. اين كلمه نُه بار در قرآن، از زبان كفّار در برابر انبيا به كار رفته است.

پيام ها:
1- كفّار در انكار معاد حرف تازه اى ندارند. «مِثْلَ ما قالَ الْأَوَّلُونَ»
2- كفّار، منطق و استدلال ندارند و تنها حربه ى آنان در برابر حقّ، تعجب همراه با انكار است. «أَ إِذا»
3- عدم تعقّل، ريشه ى انكار حقّ است. (توجّه به مرگ و حيات و گردش شب و روز، زمينه ساز ايمان به معاد مى شود) يُحْيِي وَ يُمِيتُ ... أَ فَلا تَعْقِلُونَ ... قالُوا أَ إِذا مِتْنا