صفحه ٤٤٤

مى فرمايد: «ولى امروز مؤمنان به كفّار مى خندند»! (فَالْيَوْمَ الَّذِينَ آمَنُوا مِنَ الْكُفَّارِ يَضْحَكُونَ).
چرا كه قيامت بازتابى است از اعمال انسان در دنيا، و در آنجا بايد عدالت الهى اجرا شود، و عدالت ايجاب مى كند كه در آنجا مؤمنان پاكدل به كفار لجوج و معاند و استهزاگر بخندند، و اين خود نوعى عذاب دردناك براى اين مغروران مستكبر است! در بعضى از روايات از رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله آمده است كه: «در آن روز درى از بهشت به روى كفار گشوده مى شود، و آنها به گمان اين كه فرمان آزادى از دوزخ و ورود در بهشت داده شده است به سوى آن حركت مى كنند، هنگامى كه به آن رسيدند ناگهان در بسته مى شود، و اين كار چند بار تكرار مى شود و مؤمنان كه از بهشت نظاره گر آنانند مى خندند»!
 (آيه 35)- لذا در اين آيه مى افزايد: «در حالى كه بر تختهاى آراسته بهشتى نشسته و (به سرنوشت شوم آنها) مى نگرند» (عَلَى الْأَرائِكِ يَنْظُرُونَ).
به چه چيز نگاه مى كنند! به آن همه نعمتهاى بى پايان الهى، به آن مواهب عظيم و به آن عذابهاى دردناكى كه كفار مغرور و خودخواه در نهايت ذلت و زبونى به آن گرفتارند.
 (آيه 36)- سر انجام در آخرين آيه اين سوره به صورت يك جمله استفهاميه، مى فرمايد: «آيا (با اين حال) كافران پاداش اعمال خود را گرفتند»؟! (هَلْ ثُوِّبَ الْكُفَّارُ ما كانُوا يَفْعَلُونَ).
اين سخن خواه از ناحيه خداوند باشد، يا فرشتگان، و يا مؤمنان، نوعى طعن و استهزا نسبت به افكار و ادعاهاى اين مغروران مستكبر است كه انتظار داشتند در مقابل اعمال زشتشان جايزه و پاداشى هم از خداوند دريافت دارند، در برابر اين پندار غلط و خيال خام مى فرمايد: «آيا آنها پاداش اعمالشان را گرفتند»؟
 «پايان سوره مطفّفين»