معارف بوک

نيز شكافته، پراكنده و متلاشى و سست خواهند شد.
 (آيه 17)- «فرشتگان در اطراف آسمان قرار مى گيرند» و براى انجام مأموريتها آماده مى شوند (وَ الْمَلَكُ عَلى  أَرْجائِها).
سپس مى فرمايد: «و آن روز عرش پروردگارت را هشت فرشته بر فراز همه آنها حمل مى كنند» (وَ يَحْمِلُ عَرْشَ رَبِّكَ فَوْقَهُمْ يَوْمَئِذٍ ثَمانِيَةٌ).
منظور از «عرش» مجموعه جهان هستى است كه عرش حكومت خداوند است، و به وسيله فرشتگان كه مجرى فرمان او هستند تدبير مى شود.
و جالب اين كه در روايتى آمده است: «حاملان هشتگانه عرش خدا در قيامت چهار نفر از اولين، و چهار نفر از آخرين هستند، اما چهار نفر از اولين نوح و ابراهيم و موسى و عيسى مى باشند، و چهار نفر از آخرين محمّد صلّى اللّه عليه و آله و على و حسن و حسين عليهم السّلام هستند»! اين تعبير ممكن است اشاره به مقام شفاعت آنها براى اولين و آخرين باشد، البته شفاعت در مورد كسانى كه لايق شفاعتند، و به هر حال گسترش مفهوم «عرش» را نشان مى دهد.
 (آيه 18)- اى اهل محشر، نامه اعمال مرا بخوانيد! در تفسير آيات گذشته گفته شد كه «نفخ صور» دو بار رخ مى دهد و چنانكه گفتيم آيات آغاز سوره از نفخه اول خبر مى دهد، و آيات بعد از نفخه دوم.
در ادامه همين مطلب در اينجا مى فرمايد: «در آن روز همگى به پيشگاه خدا عرضه مى شويد و چيزى از كارهاى شما پنهان نمى ماند» (يَوْمَئِذٍ تُعْرَضُونَ لا تَخْفى  مِنْكُمْ خافِيَةٌ).
البته، انسانها و غير انسانها در اين دنيا نيز دائما در محضر خدا هستند، ولى اين مطلب در قيامت ظهور و بروز بيشترى دارد.
نه تنها اعمال مخفيانه انسانها كه صفات و روحيات و خلقيات و نيتها همه بر ملا مى گردد، و اين حادثه اى است عظيم، و به گفته بعضى از مفسران عظيمتر از متلاشى شدن كوهها و شكافتن كرات آسمان! روز رسوائى بزرگ بدكاران