معارف بوک

خود را به سوى كمال طى كرد و سپس از اين دنيا مى رود و در قبر پنهان مى گردد باز اين انسان راه صحيح خود را پيدا نمى كند «چنين نيست كه او مى پندارد، او هنوز آنچه را (خدا) فرمان داده، اطاعت نكرده است» (كَلَّا لَمَّا يَقْضِ ما أَمَرَهُ).
 (آيه 24)- انسان بايد به غذاى خود بنگرد! از آنجا كه آيات قبل سخن از مسأله معاد مى گفت، و آيات آينده نيز با صراحت بيشترى از اين مسأله سخن مى گويد، به نظر مى رسد كه آيات مورد بحث به منزله دليلى است براى مسأله معاد كه از طريق بيان قدرت خداوند بر همه چيز، و همچنين احياى زمينهاى مرده به وسيله نزول باران- كه خود نوعى معاد در عالم گياهان است- امكان رستاخيز را اثبات مى كند.
در ضمن چون اين آيات از انواع غذاهائى كه خدا در اختيار انسان و چهارپايان قرار داده سخن مى گويد حس شكرگزارى انسان را بر مى انگيزد و او را به شناخت منعم و معرفت اللّه دعوت مى كند.
نخست مى فرمايد: «انسان بايد به غذاى خويش (و آفرينش آن) بنگرد» (فَلْيَنْظُرِ الْإِنْسانُ إِلى  طَعامِهِ).
نزديكترين اشياء خارجى به انسان غذاى اوست كه با يك دگرگونى جزو بافت وجود او مى شود، و اگر به او نرسد به زودى راه فنا را پيش مى گيرد، و به همين دليل قرآن از ميان تمام موجودات روى مواد غذائى آن هم موادى كه از طريق گياهان و درختان، عايد انسان مى شود تكيه كرده است.
روشن است كه منظور از «نگاه كردن» تماشاى ظاهرى نيست، بلكه نگاه به معنى دقت و انديشه در ساختمان اين مواد غذائى، و اجزاء حياتبخش آن، و تأثيرات شگرفى كه در وجود انسان دارد، و سپس انديشه در خالق آنهاست.
و نيز دقيقا بنگرد كه آنها را از چه راهى تهيه كرده، حلال يا حرام؟ مشروع يا نامشروع؟
در بعضى از روايات كه از معصومين نقل شده آمده است كه منظور از «طعام»