صفحه ١٣٨

است.

   این روایت مخصوصاً از این نظر قابل توجه است که امنیت در جهات چهارگانه ( مالى، جانى، آبرویى و فکرى ) را در ردیف یکدیگر قرار داده و همه را در عبارت واحدى تحریم فرموده است.

 سرچشمه هاى سوء ظن و بدبینى
 بدگمانى و سوء ظن از نظر روانى ممکن است گاهى بصورت خفیف و گاهى بصورت حاد و شدید ـ  یعنى به صورت یک بیمارى روانى  ـ بروز کند و در هر صورت معلول علل گوناگونى مى تواند باشد از جمله:
1 ـ بسیار مى شود که سرچشمه سوء ظن، حسّ انتقام و کینه توزى و حسد باشد، و انسان چون نمى تواند عملا از افراد مورد نظر انتقام بگیرد و یا با زبان اظهار دارد، لذا به منطقه فکر و قلب عقب نشینى کرده در آنجا آشوبى به پا مى کند، به او نسبت بد مى دهد، او را محاکمه و توبیخ و سرزنش مى نماید و از این طریق « تشفّى خاطر » مى جوید، یعنى آنچه را در خارج پیدا نمى کرد و به آن دسترسى نداشت در عالم ذهن و تصور مى جوید، و به همین دلیل از این عمل خود یک نوع لذت و آرامش کاذب احساس مى کند.
   این موضوع از نوعى « درون گرایى » و « گریز روانى از واقعیات » و « پناه بردن به خیال » است که در روانکاوى امروز ثابت شده است. این معنى اختصاص به این مورد ندارد، تمام مواردى که امیال انسان از طریق خارج ارضاء نمى گردد و به صورت « سرکوفته » به وجدان ناآگاه