صفحه ٧٢

و جالبى بیان شده است. دو جمله زیر که به ترتیب از امیرمؤمنان على (علیه السلام) و امام صادق (علیه السلام)نقل شده است شاهد گویاى این مدعاست:

1 ـ « اَلْمَرْءُ مَخْبُوءٌ تَحْتَ لِسانِهِ »(37)
انسان زیر زبان خود پنهان است !

یعنى نه تنها شخصیت علمى بلکه شخصیت اخلاقى و اجتماعى و بطور کلى شخصیت انسانى او زیر زبان اوست و تا سخن نگفته باشد عیب و هنرش نهفته باشد.

2 ـ « لا یَسْتَقِیمُ اِیمانُ عَبْد حَتّى یَسْتَقِیمَ قَلْبُهُ، وَلا یَسْتَقِیمُ قَلْبُهُ حَتّى یَسْتَقِیمَ لِسانُهُ »(38)
استقامت و راستى ایمان، بدون استقامت و راستى قلب ممکن نیست، و آن نیز بدون استقامت و راستى زبان وجود پیدا نخواهد کرد.

    سى گناه بزرگ که از زبان سرچشمه مى گیرد
  اهمیت اصلاح زبان آنگاه آشکارتر مى گردد که بدانیم قسمت مهمى از گناهان، مانند قسمت مهمى از اعمال نیک بوسیله زبان انجام مى گیرد.
   مرحوم « فیض » در کتاب « محجة البیضاء » و « غزالى » در « احیاء العلوم » بحث بسیار مشروحى تحت عنوان « گناهان زبان » ذکر کرده اند، از جمله غزالى بیست نوع انحراف و گناه براى زبان نقل نموده است بدین ترتیب: