صفحه ٢٢

(فى قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزادَهُمُ اللهُ مَرَضاً )(3)
در دلهاى آنها یک نوع بیمارى است ، خداوند ( به خاطر اعمال زشتشان ) بر بیمارى آنان افزوده است.
 

تهذیب نفس یا جهاد اکبر
 در اهمیت تهذیب نفس از رذایل اخلاقى همین بس که آن را « جهاد اکبر » نامیده اند ، و این تعبیر مأخوذ از حدیث معروفى است که پیامبر اکرم (صلى الله علیه وآله وسلم) به مجاهدین اصحابش پس از مراجعت از یکى از جنگها فرمود :

« مَرْحَباً بِقَوْم قَضَوُا الْجِهادَ الاَْصْغَرَ وَ بَقِیَ عَلَیْهِمُ الْجِهادُ الاَْکْبَرُ . فَقِیلَ : یا رَسُولَ اللهِ مَا الْجِهادُ الاَْکْبَرُ ؟ قالَ : جِهادُ النَّفْسِ »(4)

آفرین بر جمعیتى که جهاد کوچک را انجام دادند و جهاد اکبر بر آنها باقى مانده است . عرض کردند : جهاد اکبر کدام است ؟ فرمود : جهاد و مبارزه با هوسهاى سرکش نفسانى .

   بدین جهت بعضى از بزرگان اصحاب حدیث در کتابهاى خود بحثهاى مربوط به تهذیب اخلاق را در کتاب جهاد عنوان کرده و آن را جزء جهاد دانسته اند ، و در بعضى از احادیث در ذیل این روایت این جمله نیز از آن حضرت نقل شده :