صفحه ٩٤

شخصیت و توانایى خویش مى کنند و پیروزى خود را در آنها مى جویند.
   همچنین کسانى که ایمان کامل به قدرت لایزال الهى دارند و سرچشمه تمام برکات و پیروزیها و موفقیتها را در گرو اراده نافذ او مى دانند، قدرت او را مافوق همه قدرتها و حمایت او را بالاترین حمایتها شناخته اند، دلیلى ندارد که براى نیل به منفعت یا دفع ضررى متوسل به خلاف واقع گردند و دروغ پردازى کنند.
   و گاهى نیز بخاطر عدم توجه به مضارّ دروغ و اهمیت راستگویى، یا آلودگى محیط خانوادگى، یا محیط اجتماع و معاشرین، این رذیله خطرناک در انسان ریشه مى دواند.
   یکى دیگر از عوامل مهم دروغگویى احساس کمبود شخصیت و عقده حقارت است. کسانى که گرفتار چنین عقده اى هستند سعى مى کنند با انواع دروغها و لاف و گزافها حقارتى که در خود احساس مى نمایند جبران کنند.
 

    راه درمان دروغ
 با توجه به عواملى که در ایجاد این صفت و ریشه دار ساختن آن مؤثر است راه درمان آن نسبتاً روشن خواهد بود و بطور کلى براى درمان این انحراف اخلاقى باید از طرق زیر اقدام نمود:
   1 ـ قبل از هر چیز باید مبتلایان را به عواقب دردناک و آثار سوء معنوى و مادى، فردى و اجتماعى این رذیله زشت متوجه ساخت و با تدبیر و تفکر در آیات قرآن مجید و سخنان پیشوایان بزرگ دین و تجزیه