بدون اینها ممکن نیست.
بعکس، افراد دروغگو معمولا ترسو، ریاکار، طماع، متعصب و لجوج و یا گرفتار حبّ و بغضهاى غلط مى باشند.
افراد راستگو حتماً در زندگى پایبند به اصولى هستند، این اشخاص کمتر ممکن است ابن الوقت و مزوّر و دمدمى مزاج و منافق باشند زیرا صداقت با هیچ یک از این امور سازگار نیست. و همانطور که در شرح انگیزه هاى دروغگویى خواهد آمد این صفت از یکى از رذایل فوق سرچشمه مى گیرد و به همین دلیل راستگویى را مى توان کلیدى براى کشف باطن اشخاص از جنبه هاى مختلف دانست و لذا در بعضى از اخبار و احادیث اهل بیت (علیهم السلام) صدق حدیث وسیله اى براى ارزیابى وجود افراد شمرده شده:
امام صادق(علیه السلام) مى فرماید:
« لا تَنْظُرُوا اِلى طُولِ رُکُوعِ الرَّجُلِ وَسُجُودِهِ فَاِنَّ ذلِکَ شَیْءٌ قَدِ اعْتادَهُ فَلَوْ تَرَکَهُ اسْتَوْحَشَ لِذلِکَ، وَلکِنِ انْظُرُوا اِلى صِدْقِ حَدِیثِهِ وَاَداءِ اَمانَتِهِ »(48)
نگاه به رکوع و سجود طولانى کسى نکنید چه اینکه ممکن است عادت او باشد و اگر آن را ترک کند ناراحت شود، ولى نگاه به راستگویى و امانت او کنید.
قرآن مجید نیز مى فرماید: