صفحه ٤٥

 نخست باید دورنمایى از اصول علم اخلاق از دریچه افکار بزرگان این فن را از نظر بگذرانیم و مسیر بحثهاى آنها بطور اجمال در این علم مورد دقت و بررسى قرار گیرد.
   علماى اخلاق، اصول فضایل اخلاقى را در چهار اصل خلاصه کرده اند:
   1 ـ حکمت.
   2 ـ عفت.
   3 ـ شجاعت.
   4 ـ عدالت.
   آنها معتقدند هریک از این چهار اصل حد وسطى است در میان افراط و تفریط قواى نفسانى و غرایز، و به این ترتیب رذائل اخلاقى در دو طرف آنها قرار دارند و لذا در برابر هر فضیلتى دو صفت رذیله ذکر کرده اند به این ترتیب:
   1 ـ حکمت که عبارت است از اعتدال در تشخیص و درک واقعیات آنچنان که هست; و در مقابل آن در طرف افراط « جربزه ودهاء » یعنى