صفحه ٣٤

اهمیت فوق العاده اى در حیات افراد و سرنوشت اجتماعات دارد و لذا بودجه هاى سنگینى صرف آن مى شود .
   در مسایل اخلاقى و بیماریهاى روحى عیناً همین دو بخش موجود است ، بنابراین باید کارى کرد که حتى الامکان انحرافات اخلاقى پیش نیاید و با اتخاذ تدابیر لازم در بهداشت اخلاق خود و دیگران کوشید و براى انجام این هدف باید امور زیر رعایت شود:

    1 ـ ترک معاشرتهاى مسموم و مشکوک
 بسیارى از انحرافات اخلاقى بطور مسلم از طریق معاشرت بوجود مى آید و عیناً مانند بیماریهاى مسرى و واگیردار مخصوصاً در مواردى که بر اثر کمى سن یا کمى معلومات یا سستى ایمان و مانند آن زمینه روحى براى پذیرش اخلاق دیگران آماده باشد ، در این موارد معاشرت با افراد فاسد سمّ مهلک و کشنده اى است.
   بسیار دیده شده که سرنوشت انسان بر اثر معاشرت بکلى عوض مى شود و مسیر زندگى تغییر مى کند.
   تأثیرات معاشرت در ساختن شخصیت انسان بقدرى زیاد است که گفته اند : براى شناسایى هرکس باید به رفیق و همنشین او نگاه کرد ، على(علیه السلام) مى فرماید:

« مَنِ اشْتَبَهَ عَلَیْکُمْ اَمْرُهُ وَلَمْ تَعْرِفُوا دِینَهُ فَانْظُرُوا اِلى خُلَطائِهِ »(10)