و پیوند با کسانى که با تو قطع رابطه کرده اند، نیکى به آن کس که بر تو بدى کرده، و بخشش به آن کس که محرومت ساخته است.
طبق این حدیث که پیامبر (صلى الله علیه وآله وسلم) آن را در مجمعى از مسلمانان بعنوان یک درس عمومى بیان فرموده (تعبیر به خطبه گواه این معنى است) بهترین اخلاق این جهان و آن جهان « گذشت » و « دفع سیّئه به حسنه » است; و از این چهار جمله که در حدیث ذکر شده، سه جمله مربوط به دفع سیّئه به حسنه و تنها یک جمله مربوط به عفو و گذشت مى باشد.
2 ـ عَنْ اَبِی جَعْفر ( الْباقِرِ ) (علیه السلام): « ثَلاثٌ لا یَزِیدُ اللهُ بِهِنَّ الْمَرْءَ الْمُسْلِمَ اِلاّ عِزّاً: الصَّفْحُ عَمَّنْ ظَلَمَهُ، وَ اِعْطاءُ مَنْ حَرَمَهُ، وَالصِّلَةُ لِمَنْ قَطَعَهُ »(157)
سه چیز است که براى مسلمان غیر از عزّت نمى آورد: گذشت از کسى که به او ظلم کرده، و بخشش به کسى که او را محروم ساخته، و پیوند با کسى که از او بریده است.
در حدیث فوق نیز سه کار وسیله عزّت و قدرت شمرده شده که دو قسمت آن مربوط به دفع سیئه به حسنه و یک قسمت مربوط به عفو و گذشت مى باشد.
اشتباه نشود، عفو و گذشت را هرگز نباید با تسلیم در برابر دشمن ستمگر اشتباه کرد، چه اینکه تسلیم نشانه ناتوانى و فقدان شخصیت و ذلت است، اما گذشت نشانه بزرگوارى و شخصیت مى باشد; عفو و گذشت