و نزاع بصورت تسلسل ادامه مى یابد.
تنها چیزى که مى تواند این رشته تسلسلى را قطع و آتش فتنه را خاموش کند، روح گذشت و عفو و اغماض است.
ذکر این نکته نیز لازم است; افرادى که با گذشت و اغماض، رشته تنازع و کشمکش را قطع مى کنند تنها خدمت به طرف مقابل نمى کنند بلکه علاوه بر درک یک فضیلت اخلاقى بزرگ، خود را از زیانهاى مسلّمى که در آینده بر اثر ادامه کشمکش دامنگیر آنها مى گردد آسوده مى سازند.
تازه اگر درست بررسى و دقت کنیم خواهیم دید که انتقام هیچ اثر عقلایى براى شخص انتقام گیرنده ندارد و جز یک تسکین موقتى و گاهى جز یک برترى خیالى نتیجه اى نخواهد داشت، و هر زمان انتظار انتقام طرف را مى کشد در حالى که اثر تسکینى « گذشت » به مراتب عمیقتر و تفوق روحى و اجتماعى حاصل از آن حقیقى است.
در منابع اسلامى با تعبیرات جالب و لطیفى به این موضوع اشاره و تشویق شده و یکى از مهمترین وظایف اسلامى قلمداد گردیده است. نمونه هاى زیر شاهد این مدعاست:
1 ـ ( وَلْیَعْفُوا وَلْیَصْفَحُوا اَلا تُحِبُّونَ اَنْ یَغْفِرَ اللهُ لَکُمْ )(147)
آنها باید عفو کنند و چشم بپوشند، آیا دوست نمى دارید که خداوند شما را ببخشد ؟
در آیه فوق اشاره به این حقیقت شده که هریک از شما بالاخره گناهى