عبادات اسلامى همه در این معنى شریکند که بیدارکننده و تفکرانگیزند:
( اَقِمِ الصَّلوةَ لِذِکْرِی )(144)
نماز را براى یاد من به پا دار.
و اثر انضباط بخش و سوق به سادگى و کنترل هوسهاى سرکش و تربیت انسان دارند، این روح واحد عبادات اسلامى است.
عبادات اسلامى همه با یک زبان انجام مى شود که نشانه وحدت است آن هم نه از این نظر که زبان عربى است و متعلق به ملت خاصى، بلکه از این نظر که زبان وحى است ( و شاید انتخاب این زبان براى وحى علاوه بر علل دیگر، کمىِ تکلف و وسعت کلمات و اشتقاقات و ترکیبات و آهنگ خاص آن بوده است ).
روح وحدت عبادات اسلامى مخصوصاً به هنگام عبادات دسته جمعى و بالاخص به هنگام حج که عالیترین تجلیات روح وحدت را نشان مى دهد، تظاهر مى کند و ملل مختلفى را که با یکدیگر هزاران فرسنگ از نظر جسم و جان دور بوده اند بصورت واحدى از نظر طرز تفکر، مکان و شعارهایى که مى دهند درمى آورد، این وضع شکوه خاصى همچون شکوه نظام واحد جهان آفرینش دارد، اصولا رنگ اسلام رنگ آفرینش است و لذا با آن هماهنگ مى باشد.
صفوف نماز جماعتهاى اسلامى براى ناظر فرضى که از بیرون کره