شده او را وادار به زندگى اجتماع کرده است.
4 ـ بعضى دیگر مى گویند: زندگى دسته جمعى کنونى مولود مجموعه اى از عادات و رسوم مى باشد که تدریجاً به این صورت درآمده است.
5 ـ بعضى دیگر توسعه نیازمندیهاى انسان و عدم قدرت او به تنهایى براى پاسخ گفتن به آنها را عامل زندگى اجتماعى انسان مى شناسند.
6 ـ بعضى عقیده دارند زندگى اجتماعى بشر مولود زندگى خانوادگى و توسعه تدریجى خانواده هاست.
7 ـ بالاخره بعضى هم مى گویند: کشف این معنى که در میلیونها سال پیش که بشر بوجود آمده، چرا تمایل به زندگى اجتماعى نشان داده ؟ ممکن نیست، زیرا گذشت قرون و اعصار پرده ابهام بر این موضوع و موضوعات مشابه آن انداخته و هیچگونه مدارک قابل توجهى براى قضاوت در این باره در اختیار ما نیست.
گرچه این عقیده اخیر واقع بینانه تر از سایر نظرات به نظر مى رسد و قضاوت درباره عامل اصلى توجه انسان به اجتماع در گذشته کار آسانى نیست، ولى بدون شک امروز ادامه این زندگى اجتماعى بیش از هر چیز مدیون « علاقه به تکامل » و « توسعه نیازمندیهاى بشر » و « عدم قدرت فرد به پاسخگویى به آنها » مى باشد.
توضیح اینکه: انسان از یک سو مى بیند نیازمندیهاى جسمى او از قبیل لباس و غذا و مسکن و دارو، و نیازمندیهاى روحى او از قبیل علوم و دانشها و پرورش انواع ذوقها و قریحه ها و احساس امنیت روحى و جلب