صفحه ٢٣٤

كه فرمود: «خبیث ترین درآمدها، رباخوارى است».(1547) و رسول خداصلى الله علیه وآله فرموده اند: «هرگاه خداوند اراده ى هلاك سرزمینى را داشته باشد، رباخوارى در آن ظاهر مى شود».(1548) و خداوند، فرد رباخوار، وكیل، شاهد و كاتب ربا را لعنت نموده است.(1549) در حدیث مى خوانیم: رباخواران، در قیامت همچون دیوانگان محشور مى شوند.(1550)
 امام صادق علیه السلام علّت تكرار آیات ربا در قرآن را آماده سازى و تشویق ثروتمندان براى كار خیر و صدقات مى داند و مى فرماید: «چون از یكسو «ربا» حرام است و از طرف دیگر كنز و زراندوزى و انباشتن ثروت به صورت راكد نیز حرام است، پس براى ثروتمندان چاره اى جز انفاق و یا كارهاى تولیدى مفید باقى نمى ماند».(1551) از آنجایى كه احتمال در دام ربا افتادن در امور اقتصادى زیاد است، در حدیث مى خوانیم: «من اتّجر بغیر فقه فقد ارتطم فى الربا»(1552) هركس بدون دانش و آگاهى از احكام و دستورات شرعى تجارت وارد بازار تجارت شود، گرفتار ربا مى شود.
 
 223. آثار ربا
  گرفتن پول اضافى، بدون انجام كارى مفید و یا مشاركت در تولید، نوعى ظلم و اجحاف است كه موجب پیدایش دشمنى و قساوت مى شود. ربا دهنده به جهت بدهى هاى تصاعدى، گاهى و رشكست و مجبور به قبول انواع ذلّت و اسارت و بردگى مى شود.(1553) ربا، تعادل جامعه را بهم زده و موجب تقسیم جامعه به دو قطب مستكبر و مستضعف مى شود.(1554)
 رباخوارى مانع جریان پول در مسیر تولید و كارهاى عام المنفعه است و به جاى تلاش و فكر، فقط از سود پول بهره گیرى مى شود، لذا ربا تحریم شده است. امام صادق علیه السلام فرمودند: «لو كان الرّبا حلالا لترك النّاس التّجارات»(1555) اگر ربا حلال بود، مردم كسب و كار را رها