چشم، دریچه دل و عشق است. شاعر مى گوید:
زدست دیده و دل هر دو فریاد كه هر چه دیده بیند دل كند یاد
بسازم خنجرى نیشش ز فولاد زنم بر دیده تا دل گردد آزاد
چشم، راه نفوذ در دیگران است. تفاوت شاگردى كه استاد را ببیند و در چشم او نگاه كند با شاگردى كه از طریق بلندگو یا نوار سخنى را بشنود، بسیار است.
423. شعور حیوانات(2801)
1. حضرت سلیمان همراه با سپاهیانش از منطقه اى عبور مى كردند، مورچه اى به سایر مورچگان گفت: فورى به خانه هایتان بروید، تا زیر پاى ارتش سلیمان له نشوید.(2802) شناخت دشمن، جزو غریزه ى مورچه است، ولى اینكه نامش سلیمان و همراهانش ارتش اویند، این بالاتر از غریزه است.
2. هدهد در آسمان از شرك مردم زمینى مطلع شده و نزد سلیمان گزارش مى دهد كه مردم منطقه ى سبأ، خداپرست نیستند. آنگاه مأموریّت ویژه اى مى یابد. شناخت توحید و شرك و زشتى شرك و ضرورت گزارش به سلیمان پیامبر و مأموریّت ویژه ى پیام رسانى، مسأله اى بالاتر از غریزه است.(2803)
3. این كه هدهد در جواب بازخواست حضرت سلیمان از علّت غایب بودنش، عذرى موجّه و دلیلى مقبول مى آورد، نشانه شعورى بالاتر از غریزه است.(2804)
4. این كه قرآن مى گوید: همه موجودات، تسبیح گوى خدایند ولى شما نمى فهمید،(2805) تسبیح تكوینى نیست، زیرا آن را ما مى فهمیم، پس قرآن تسبیح دیگرى را مى گوید.
5. در آیات قرآن، سجده براى خدا، به همه موجودات نسبت داده شده است. «وَلِلَّهِ يَسْجُدُ