صفحه ٢١٧

دستوري كه دولت ديكتاتوري رضاخان داده، يك پول سياه ارزش ندارد... . آن حرف‌هاي بي‌خردانه كه از مغز يك سرباز بي‌سواد (رضاخان) تراوش كرده بود، پوسيد و كهنه شد،‌ و فقط قانون خداست كه خواهد ماند،‌ و دست تصرف روزگار آن را كهنه نمي‌كند.(89)

1. مقدمه
پس از كودتاي سوم اسفند 1299 ش، که با کمک انگليس به انجام رسيد، رضاخان، فرماندهي كلّ قوا را به دست گرفت و سردارِ سپه شد. او چند سال بعد، در آذر ماه 1304 ش. بر تخت سلطنت نشست و تا 16 سال بعد بر مردم ايران ستم كرد و از طريق اعمال ديکتاتوري، با دين اسلام به جنگ برخاست. در اين دوران تاريک، شاهد وقايعي بوديم که مدت‌ها تأثير خود را در جامعهٔ ايران برجاي گذاشت. از اين رو، در اين درس، به بخشي از وقايع مهم دوران مذکور اشاره خواهد شد تا بر اساس آن بتوان تحليلي جامع از زمينه‌هاي بروز انقلاب اسلامي ارائه داد.

2. زمينه‌هاي ايجاد دولتهاي لائيک در جهان اسلام
امپراتوري عثماني، به منزلهٔ حكومتي اسلامي،‌ در روزگار خود شوكتي فراوان داشت و از قدرت‌هاي برتر دنيا به شمار مي‌رفت. قلمرو اين حكومت از يك سوي به مرزهاي ايران