روشن و گرم مى سازد، رستاخیز خود را آغاز کرده، و آنچه یک عمر از آفتاب گرفته بود، اکنون پس مى دهد، بدون کم و کاست، حتى به اندازه روشنى یک شمع در یک لحظه از آن کم نشده! (دقت کنید).
شکى نیست که این معنى در زمان نزول آیه بر توده مردم روشن نبود، ولى همانطور که گفتیم این موضوع هیچ مشکلى ایجاد نمى کند، زیرا که آیات قرآن معانى چند مرحله اى دارند که در سطوح مختلف براى اعصار و قرون گوناگون قابل درک و استفاده اند. معاصران قرآن از آن چیزى مى فهمیدند، و ما امروز چیزى بیشتر از آن.
دو نکته جالب
اتفاقاً در آیه مورد بحث دو تعبیر به چشم مى خورد که با تفسیر اخیر سازگارتر و هماهنگ تر است.
1- نخستین نکته این است که قرآن مى گوید: «فَإِذا أَنْتُمْ مِنْهُ تُوقِدُونَ; از آن آتش روشن مى کنید».
«تُوقِدُونَ» از ماده «وقود» است و در لغت عربت «وُقُود» به معنى «آتشگیره» است نه «آتش زنه».
به عبارت دیگر هنگامى که با کبریت یا فندک چوبى را آتش مى زنیم، «چوب» را در فارسى «آتش گیره» و کبریت و فندک را «آتش زنه» مى نامیم، و در عربى چوب را «وقود» و کبریت و فندک را «زند، و یا زناد» مى نامند (دقت کنید).
بنابراین قرآن مى گوید آن خدایى که درختان را «آتش گیره» شما قرار داد نه «آتش زنه» و به کمک آن نور و حرارت ایجاد مى کنید هم او قادر