و تنبلى كند. كسى كه بفهمد رزقش را خدا تكفّل كرده است، زندگى اش يك پارچه عبوديت و تلاش و نشاط مى شود، نه تنها يك گوشه نمى نشيند كه خداوند خودش رزق را برساند، بلكه تلاش هايش در افقى فوق زندگى دنيايى انجام مى شود. مگر تو آمده اى در اين دنيا رزق بخورى كه در عين تأمين رزق يك گوشه نشسته اى و انتظار دارى خودش رزقت را برساند، فراموش كرده اى آمده اى تا عبوديت انسانى داشته باشى و در راه تحقّق عبوديت بايد همچون انبياء و اولياى الهى عمل كرد، با سوءاستفاده از اين سخن، عملًا اگر كسى گوشه نشينى كند، از آدميت گوشه گيرى كرده است.
استغفار، عامل ريزش رزق
حضرت اميرالمؤمنين (ع) مى فرمايند: «قَدْ جَعَلَ اللهُ سُبْحانَهُ الْاسْتِغْفارَ سَبَباً لِدُرُورِ الرِّزْقِ وَ رَحْمَةِ الْخَلْقِ» «1» يعنى؛ خداوند استغفار را سبب پيوسته داشتن رزق بر رزق خواران و موجب رحمت بر آفريدگان قرار داده است.
حضرت در اين فراز از خطبه مى خواهند اين نكته را متذكّر شوند كه يكى از عوامل تنگ شدن رزق، گرايش هاى منفى انسان و افتادن در دام گناهان است. ما در پيروى از تمدّن غرب، بدون فرار از گناه و با غفلت از استغفار، به دنبال رفاه و زرق و برق دنيا رفتيم، در نتيجه رزقمان تنگ شد، و به خوبى مشخص است، ريشه تنگى رزق در زمان معاصر، برگشت از خدا و رجوع به دنيا است. ابزارى بعد از ابزارى ساختيم كه با تسلط بيشتر