صفحه ٦٦

كردند و ديگر چيزى نمانده تا به كمك آن، امر آخرت را دريابند» «1»، حالا حضرت مى فرمايند: از خواب غفلت بيدار شو و در آنچه از طرف خدا بر پيامبر خدا (ص) نازل شده فكر كن، حتّى اگر ثروت زيادى به تو دادند ببين چقدرش رزق تو است و چقدرش رزق تو نيست. مال و ثروت براى امتحان است و رزق براى بندگى.

چيزى را تضمين كرده و چيزى را بر عهده تو گذارده اند
اى مردم! بعضى مردند، ولى مالى را كه بايد به بقيه مى دادند و حق بقيه بود، ندادند و حالا در تنگناى قبر، گرفتار آن هستند. حضرت على (ع) در خطبه 114 تذكّر خوبى دارند، مى فرمايند: «قَدْ تَكَفَّلَ لَكُمْ بِالرِّزْقِ وَ امِرْتُمْ بِالْعَمَلِ»؛ يعنى؛ خداوند روزى شما را ضمانت كرده و شما را به كردار و اعمال خداپسند امر كرده است. كارى به عهده خود گرفته و كارى را به عهده شما گذاشته، آنچه خود به عهده گرفته، تأمين رزق شماست و آنچه به عهده شما گذارده، آبادانى قيامتتان است. فرمايش لقمان حكيم در اين مورد بسيار كارسازاست كه مى فرمايد: «اى پسرم! كارى را خدا به عهده خود گرفته و كارى را بر عهده مردم گذاشته است، آنچه را خود به عهده گرفته، همان تأمين رزق مخلوقات است، ولى مردم هم در تأمين آن تلاش مى كنند و كارى را كه به عهده مردم گذارده، آبادانى قيامتشان است، ولى مردم آن را به عهده خدا گذارده اند.»