صفحه ٥٠٧

سوره النحل، آيه 23

لا جَرَمَ أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ ما يُسِرُّونَ وَ ما يُعْلِنُونَ إِنَّهُ لا يُحِبُّ الْمُسْتَكْبِرِينَ «23»
البتّه وبى گمان، آنچه را پنهان مى كنند و آنچه را آشكارا مى نمايند، خداوند مى داند. همانا او مستكبران را دوست ندارد.

نكته ها:
 «جَرَمَ» به معناى بريدن و چيدن ميوه از درخت است. «لا جَرَمَ» يعنى مسأله قابل بريدن و شك و شبهه نيست، بلكه قطعى و حتمى است.
اين آيه هم تهديد كفّار است كه خداوند به كارهاى شما آگاه است و هم بشارت به مؤمنان كه خداوند بر وضع دشمنان شما آگاه و بر كيفر آنها قادر است.

سوره النحل، آيه 24

وَ إِذا قِيلَ لَهُمْ ما ذا أَنْزَلَ رَبُّكُمْ قالُوا أَساطِيرُ الْأَوَّلِينَ «24»
و هرگاه به آنان گفته شد: پروردگارتان چه نازل كرده؟ گفتند: افسانه هاى پيشينيان.

نكته ها:
 «أَساطِيرُ» جمعِ «اسطوره» به معناى حكايات و افسانه هاى خرافى است كه به صورت مكتوب درآمده باشد. در قرآن اين كلمه، نُه بار از زبان كفّار نقل شده كه در همه ى موارد همراه كلمه ى «اولين» است، يعنى آنها مى گفتند: اين حرفها تازگى ندارد، بلكه همان بافته هاى پيشينيان است.
بعضى جامعه شناسان امروز نيز مذهب را زاييده جهل و خرافه مى دانند، كه شايد اين حرف، بخاطر بعضى خرافاتى باشد كه در ميان اصولِ اصيلِ اديان الهى، رخنه كرده است و در واقع ربطى به مذهب ندارد.