صفحه ١٢٦

3- جزاى كامل خداوند، بر اساس آگاهى كامل او از اعمال مردم است. «خَبِيرٌ»

سوره هود، آيه 112

فَاسْتَقِمْ كَما أُمِرْتَ وَ مَنْ تابَ مَعَكَ وَ لا تَطْغَوْا إِنَّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ «112»
پس (اى پيامبر!) همان گونه كه مأمور شده اى، استوار باش و (نيز) هر كس كه با تو، به سوى خدا آمده است، و سركشى نكنيد كه او به آنچه مى كنيد بيناست.

نكته ها:
در روايات آمده است كه پيامبر فرمود: سوره ى هود مرا پير كرد. و گفته اند كه مراد حضرت اين آيه از سوره ى هود بوده است. «1» اگر چه فراز نخست اين آيه «فَاسْتَقِمْ كَما أُمِرْتَ» در سوره ى ديگرى «2» از قرآن مجيد نيز آمده، امّا آيه ى فوق به چنين خصوصيّتى معروف شده است. شايد سنگينى اين آيه، وجود فرازهاى ديگرى از تاريخ است كه در آيه بيان نشده و آن، استقامت ياران پيامبر صلى الله عليه و آله است كه همه ى آنها وفادار نبودند و پيامبر صلى الله عليه و آله از بى وفايى و ناپايدارى آنان در ناراحتى بود.

پيام ها:
1- حال كه خداوند كيفر وپاداش همه را بدون كم و كاست مى دهد، پس استقامت كن. كُلًّا لَمَّا لَيُوَفِّيَنَّهُمْ ... فَاسْتَقِمْ 
2- نتيجه ى تاريخ انبيا، استقامت است. «فَاسْتَقِمْ»
3- در استقامت و پايدارى، رهبر بايد پيشگام همه باشد. «فَاسْتَقِمْ» (شرايط مكّه براى مسلمانان صدر اسلام، دشوار و نياز به استقامت بوده است)
4- پايدارى زمانى ارزش دارد كه در همه ى امور باشد. در عبادت، در ارشاد، تحمل ناگوارى ها و مانند آن. «فَاسْتَقِمْ»
5- عمل بايد بر طبق نص و فرمان الهى باشد، نه بر اساس قياس و استحسان و