صفحه ٤٣٠

است نه از روى غفلت و تخلّف از وعده ها «فَلا تَحْسَبَنَّ اللَّهَ مُخْلِفَ وَعْدِهِ»
5- خدايى كه قدرت دارد چرا تخلّف كند؟ «إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ ذُو انتِقامٍ»

سوره إبراهيم، آيه 48

يَوْمَ تُبَدَّلُ الْأَرْضُ غَيْرَ الْأَرْضِ وَ السَّماواتُ وَ بَرَزُوا لِلَّهِ الْواحِدِ الْقَهَّارِ «48»
روزى كه زمين به غير اين زمين و آسمان ها (به آسمان هاى ديگر) تبديل شوند و (همه مردم) در پيشگاه خداوند يگانه قهّار حاضر شوند.

نكته ها:
تغيير و تحوّل زمين در روز قيامت، در آيات متعدّد بيان شده است. در آن روز زمين لرزه ى شديدى ايجاد شود، كوه ها از زمين كنده شود وبه حركت در آيند و مانند پشم و پنبه نرم شوند. «1» روزى كه زمين به صورت قطعه اى صاف و هموار و مسطح درآيد. چنانكه قرآن مى فرمايد: «يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْجِبالِ فَقُلْ يَنْسِفُها رَبِّي نَسْفاً فَيَذَرُها قاعاً صَفْصَفاً» «2» ولى تبديل آسمان ها با خاموش شدن خورشيد و درهم پيچيده شدن آسمان ها انجام مى گيرد. به هر حال، اين نظام موجود پايانى دارد.

پيام ها:
1- تمام خلايق براى رسيدگى به عملكردشان دوباره زنده خواهند شد. «بَرَزُوا»
2- در قيامت جايى براى رحم و عطوفت بر ستمگران نيست. «الْقَهَّارِ»

سوره إبراهيم، آيه 49

وَ تَرَى الْمُجْرِمِينَ يَوْمَئِذٍ مُقَرَّنِينَ فِي الْأَصْفادِ «49»
و در آن روز مجرمان را مى بينى كه در غل و زنجير بهم بسته شده اند.

سوره إبراهيم، آيه 50

سَرابِيلُهُمْ مِنْ قَطِرانٍ وَ تَغْشى  وُجُوهَهُمُ النَّارُ «50»
جامه هاى آنان از قطران (مادّه ى چسبنده ى بدبوى قابل اشتعال همچون قير) است و صورت هايشان را آتش مى پوشاند.