صفحه ٣٥٢

سوره طه، آيه 52

قالَ عِلْمُها عِنْدَ رَبِّي فِي كِتابٍ لا يَضِلُّ رَبِّي وَ لا يَنْسى  «52»
 (موسى) گفت: علم آن (احوال) در كتابى نزد پروردگار من است (و) پروردگار من نه (خطا و چيزى را) گم مى كند و نه فراموش مى نمايد.

نكته ها:
وقتى فرعون از حال اقوام قبلى ومردگان پرسيد، موسى عليه السلام با اينكه مى توانست به تفصيل جواب دهد، امّا چون مى دانست مردم نسبت به نياكان خويش غيرت و حساسيّت دارند، لذا در جواب آنان كلّى گويى كرده و به اجمال، علم آن را به خداوند احاله داد تا هم به «قَوْلًا لَيِّناً» عمل كرده باشد و هم وسيله اى براى بهانه و اشكال به دست آنان نداده باشد.
پيام ها:
1- انبيا هر چه را نمى دانستند، يا گفتن آن را به صلاح نمى دانستند، علم آن را به خداوند نسبت مى دادند. «عِلْمُها عِنْدَ رَبِّي»
2- مربّى بايد با سياست، بعضى پاسخ ها را كلّى و يا با سكوت جواب دهد تا بحث منحرف نشده و دستاويز دشمن نگردد. «عِلْمُها عِنْدَ رَبِّي»
3- در تشكيلات الهى، همه چيز حساب وكتاب دارد. «فِي كِتابٍ»
4- كتاب الهى بسيار با عظمت وبزرگ است. «كِتابٍ» نكره آمده است.
5- در علم خداوند خطا راه ندارد. «لا يَضِلُّ رَبِّي وَ لا يَنْسى » (سهو و خطا در مورد كسانى است كه واقعيت را نمى دانند، امّا در مورد خداوندى كه ظاهر و باطن هر چيز را همان گونه كه هست مى داند، هرگز احتمال خطا وجود ندارد.)
6- علم انسان دو آفت دارد؛ يا از ابتدا اشتباه مى فهمد و حقيقت را گم مى كند و يا بعد از فهميدن فراموش مى كند، امّا علم خداوند از اين آفات مبرّاست. «لا يَضِلُّ رَبِّي وَ لا يَنْسى »
7- كسى حقّ ربوبيّت دارد كه انحراف وفراموشى در او راه نداشته باشد. «لا يَضِلُّ رَبِّي وَ لا يَنْسى »